5X zalige rust
Waar is het heerlijk rustig in de stad? In het begijnhof! Groepjes vrome vrouwen trokken zich al in de middeleeuwen terug in stadsenclaves. Pas bij het begin van de 21ste eeuw doofde de laatste begijn het licht. Gent telt maar liefst drie begijnhoven, ideaal als rode draad voor een stadswandeling.
De wandeling is 8,8 kilometer lang. Ik begin eraan: ik duid elke plek aan op Google Maps, zet de instellingen op ‘wandelen’ en laat me leiden door de app. Ik begin mijn tocht in de tuin van de Sint-Pietersabdij. Om die te bereiken stap ik door de poort van het Sint-Pietersplein 12 (Wereld van Kina) en op het binnenplein door de volgende poort. Studenten picknicken er in het gras. De tuin van de monniken van vroeger is nu een oase van rust, met fruitbomen en een wijngaard.
Klein Begijnhof (Lange Violettestraat 77)
Via de Kantienberg zak ik af naar het Muinkpark, het laatste restant van de Gentse dierentuin. Het Klein Begijnhof is ommuurd. ‘Nog altijd is het een oase van rust in de stad (…)’ lees ik op een bord naast de poort. Elk huisje draagt de naam van een heilige. De kerk staat in de steigers. De grote centrale grasvlakte was vroeger het kerkhof. Achter het in 1235 gestichte begijnhof stroomt de Schelde.
Oud Begijnhof Sint-Elisabeth (Begijnhofdries 28)
Het verkeer draait rondjes rond het Sint-Annaplein, waar stadskinderen spelen. Ik stap de Brabantdam door en ga via de Vlaanderenstraat richting de Sint-Baafskathedraal. Aan het Belfort wijk ik af van de voorgestelde route en kies ervoor om er onder de Schapenstal op het Emile Braunplein de Donkersteeg in te lopen. Rondom de Leie loopt het vol toeristen. Ik volg de Burgstraat en kom uit aan het niet meer ommuurde Oud Begijnhof, gesticht in 1234. Hier hangt die besloten sfeer minder. In de wijk ligt een lagere school en een kinderdagverblijf. Tijdens de week kan je in dienstencentrum Ten Hove terecht in hun cafetaria.
Eind oktober 1872 klopte een deurwaarder aan. Alle 300 begijnen moesten verhuizen, want de stad zocht uitbreiding. Koortsachtig begon de grootjuffrouw een zoektocht en vond daarbij een bondgenoot in de hertog van Arenberg uit Oud-Heverlee.
Hij financierde voor 2/3 de bouw van een nieuw begijnhof op een kouter in Sint-Amandsberg. In 1874 trok een stoet van 300 begijnen naar hun nieuwe woonst. En dat doe ik nu, 150 jaar later ook.
Groot Begijnhof Sint-Elisabeth (Groot Begijnhof 67)
Ik volg de Burgstraat naar het Gravensteen. In de stad zijn er veel verdwijnplekjes, zoals de binnenkoer van het Huis van Alijn. Via de Vrijdagmarkt gaat het naar Sint-Jacobs. Ik sla de Steendam in en ga over de Leie om dan de drukke Dampoort te trotseren. Het Groot Begijnhof ligt er quasi om de hoek.
De begijnen betaalden huur aan de hertog. Ik ontmoet er Cecile Vanooteghem. Ze woont sinds haar pensioen in het begijnhof en duikt al jarenlang de archieven in op zoek naar de geschiedenis van de begijnen. ‘De laatste decennia werden de huisjes verkocht aan particulieren, telkens als er een begijntje stierf of verhuisde naar een rustoord’, vertelt ze. Zondag 29 september vieren ze hier het 150-jarig bestaan.
Goed gegidst in het Groot Begijnhof
Cecile Vanooteghem schreef al verschillende boeken over de begijnen in Gent. Groepen kunnen een gidsbeurt in het Groot Begijnhof reserveren via info@grootbegijnhof.be.
1. Het Baggaertshof in Kortrijk
Wie het niet weet, loopt er zo aan voorbij. Het Baggaertshof in de Sint-Jansstraat 37 in Kortrijk is een publieke tuin in het hart van de stad. In 1638 liet Josijne Baggaert dertien huisjes optrekken voor arme vrouwen. In de rechthoekige binnentuin groeien enkele zeldzame bomen, waaronder een prachtige moerbeiboom. Zeker in de zomer geuren de meer dan 200 medicinale kruiden sterk. De kapel en enkele van de huisjes kan je vrij bezoeken. Langs de voordeur passeert de met klinknagels bewegwijzerde wandelroute Metamorfose van de stad (7,8 km) die heel mooi verleden, heden en toekomst van de guldensporenstad blootlegt.
visitkortrijk.be
2. De Vlaeykensgang in Antwerpen
De Oude Koornmarkt in Antwerpen is een straat vol levendige restaurants. Ter hoogte van huisnummer 16 is een deur die toegang geeft tot de Vlaeykensgang. In dit smalle steegje uit 1591 was ooit een wafelwinkel actief, vandaar de naam. Je stapt er door drie prachtige binnenplaatsen. Eigenlijk danken we dit steegje aan antiquair Axel Vervoordt. In de jaren 1960 wou de stad hier een parking aanleggen. Vervoordt kocht de steeg en knapte ze helemaal op. Vandaag vind je hier twee restaurants, een antiekwinkel en een paar kunstgalerieën. De GR-lus door Antwerpen (25 km), bewegwijzerd met rood-witte strepen, doet de Vlaeykensgang aan.
visitantwerpen.be
3. Het Moeraske in Evere
Ooit was Evere een landelijke gemeente. De veranderingen begonnen met de aanleg van de eerste spoorlijn Mechelen-Brussel in 1834. Het landelijke karakter verdween geleidelijk. In de jaren 50 werden vlakbij de sporen enkele dijken gebouwd voor een wachtbekken. Hieruit ontstond spontaan Het Moeraske, een natuurlijke biotoop dat gevoed wordt door de Kerkebeek. Het tracé voor de Thalys werd er zelfs voor omgeleid. In het moeras en rondom de vijvers en de plassen vinden vogels een vaste pleisterplek. De ‘Groene Wandeling’ (60 km) trekt door het gebied. De lusvormige wandeling rondom het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is perfect bewegwijzerd. De tocht doet een groot deel van de dertig Brusselse parken aan, het Zoniënwoud, de Pedevallei en de vallei van de Molenbeek.
visit.brussels
4. De citadel van Luik
De Vurige Stede zit tjokvol verborgen doorgangen. Een heel mooie is die naar de citadel die 111 meter boven de Maas torent. Volg de Rue du Palais bergop en hou rechts aan om in de Rue Pierreuse uit te komen. Achter de voordeur van huisnummer 38 zit een trappenstelsel verborgen. Achter dit huis lag vroeger een Minderbroedersklooster, waarvan sommige ruïnes nog zichtbaar zijn. Hogerop vind je de 19de-eeuwse tuinen vanwaar je een prachtig uitzicht hebt op de historische binnenstad. De citadel zelf is nu een ziekenhuis. Kies voor de afdaling bij voorkeur het eeuwenoude kronkelende stenen wandelpad door de bossen die je terug naar het centrum brengt. Luik verzamelde zijn stadswandelingen in de gratis app Balades Liégeoises. Om de trappen aan te doen, raden we de wandeling ‘Les coteaux de la citadelle’, de hellingen van de citadel, aan.
visitezliege.be
5. Stadsboerderij in Doornik
De Rue Allard is een zijstraat van de ringweg rond Doornik. Ter hoogte van huisnummer 2B strekt zich een groene strook uit dat in 2018 door een buurtcomité werd aangeplant. Het project werd La Pepinière gedoopt, Frans voor kinderopvang. Nochtans zijn op deze stadsboerderij meestal enkel volwassenen aan het werk. Je vindt er verder nog een plukfruitboomgaard, een zadenbibliotheek en een keukenatelier. De vrijwilligerswerking bruist er en dat voel je. Met de stadswandeling Doornik insolite (3 km) passeer je dichtbij deze plek. De wandeling is niet bewegwijzerd, het plan kan je gratis downloaden. Het leuke aan dit tochtje is dat er onderweg tien vragen worden gesteld en je je wandeling dus als zoektocht kan doen.
visittournai.be
deel Artikel
