Geschiedenis van een stad
De bommenregen van de Eerste Wereldoorlog blies niet alleen de stad Ieper aan flarden, maar brandde ook gaten in het collectieve geheugen van zijn inwoners. Het boeiende en beklijvende Yper Museum vult die lacunes weer op. Samen met directeur Sandrin Coorevits duik je er in elf eeuwen geschiedenis van de Vredesstad.
We krijgen een polsbandje in de vorm van een kattenpoot om onze pols. Het is een verwijzing naar de kat als mascotte van de stad. Het bandje zorgt voor een speelse beleving voor kinderen. En: je kan er meer info mee opzoeken en halverwege het perfect bewegwijzerde parcours zelfs een retrofoto laten maken.
Kleur en muziek
Het Yper Museum huist in de rechtervleugel van de als monument beschermde monumentale Lakenhallen op de Grote Markt. Voor 2014 hielden verschillende stadsdiensten hier nog kantoor. De linkervleugel wordt ingenomen door het In Flanders Fields museum, dat de oorlogsgruwel vanuit alle hoeken belicht. Beide musea delen de Koninklijke Zaal, waar regelmatig voorlopige tentoonstellingen plaatsvinden.
Dit museumbezoek begint in een opvallend kleurrijke ruimte. Enkele kinderen kruipen onder stadsmaquettes en steken plots hun hoofd uit midden het stadspark. Eentje legt een puzzel op de computer en twee anderen proberen verwoed het antwoord op een ‘waar of niet waar’ – vraag te vinden. Hoe pak je elf eeuwen geschiedenis zo aan dat het bevattelijk wordt? Sandrin en haar museumteam gaan het antwoord letterlijk out-of-the-box zoeken. Ze trekken alle registers open om de soms verborgen geschiedenis van Ieper bloot te leggen.
‘We kozen ervoor om meerdere lagen toe te voegen aan het museum. De humoristische knipogen in de collectie zullen de meerwaardezoekers niet ontgaan. De centrale gedachte is dat de Ieperling heel wat fierder mag zijn op het rijke verleden van de stad.’
In de achtergrond klinkt vrolijke muziek en middeleeuwse stadsgeluiden. Het museum is chronologisch opgebouwd. Ieper dankt zijn naam en welvaart aan het riviertje de Ieperlee. In de middeleeuwen groeide de lakenstad uit tot één van de machtigste van Vlaanderen. Later raakte Ieper als grensstad vaak betrokken bij de oorlogen van Frankrijk. De vestingen van Vauban staan nog steeds overeind.
Vindingrijke vrouwen
Gevraagd naar haar favoriete hoekje neemt Sandrin ons mee naar de tweede verdieping. Tegen de achterkant van de roodfluwelen zetels van de cinema hangen een portret, een groen-zwarte ruiterjas en een authentiek zadel van de Belgische militaire Ruiterrijschool. ‘Hun kazerne bevond zich in de 19e eeuw in Ieper. Op zijn hoogtepunt telde de kazerne 366 paarden. Dat moet een indrukwekkend beeld geweest zijn als die in parade door het centrum trokken’
Het portret van de ruiter in galakledij is een pastelwerk van kunstenares Louise De Hem. ‘De geschiedenis wordt al te vaak door mannen geschreven, zo lijkt het wel. Als vrouwelijke directeur heb ik er voor gekozen om drie vrouwen in het spotlicht te plaatsen. Louise is bijvoorbeeld een belangrijke Ieperse kunstenares, die bij leven meermaals in de prijzen viel. In haar tijd was het als vrouwelijke kunstenaar verboden naakten te schilderen. Ze besloot dan maar anatomie te studeren om alsnog het menselijk lichaam in detail te kunnen bekijken.”
Geen dank aan Winston Churchill
Er liggen zo’n 600 objecten op zaal. Meer dan 10.000 objecten bevinden zich in het Erfgoeddepot Poytze net buiten het centrum. ‘Het museum opende de deuren in 2018. We kregen dus vier jaar om heel die zalige topcollectie te doorspitten. We beheren ook de collectie van het 18e -eeuwse Hotel Merghelynck, die voorlopig enkel toegankelijk is voor groepen.’
In de laatste zaal komt de recente geschiedenis aan bod, de ‘stoef’-zaal zeg maar. Het zet de vele verwezenlijkingen van de hoofdstad van de Westhoek in de verf. Hoe Picanol een wereldvermaard machinebouwer werd. Of waarom de familie Florizoone attractiepark Bellewaerde op ’t Hoge oprichtte…
Winston Churchill opperde in 1919 het idee om van het ruïneuze Ieper een blijvende oorlogssite te maken. Had zijn voorstel het gehaald op de vredesconferentie van Versailles, dan zou het Yper Museum er nooit gekomen zijn. Wij genoten enorm van het anderhalf uur durende bezoek aan dit rijkelijk geïllustreerde stadsmuseum. Op een zachte, toegankelijke manier worden elf eeuwen geschiedenis tastbaar gemaakt. Faut le faire!
Praktisch
- Grote Markt 34, Ieper
- Open van dinsdag tot en met zondag, telkens van 10 tot 18 uur. Van 1 april tot 15 november elke dag open.
- Gratis met de museumpas.
- Op 10 minuten stappen van station van Ieper.
- Gratis parkeren op parking Minneplein
- Toegankelijk voor minder mobiele bezoekers
Met de camper?
Verschillende camperparkings in de buurt van Ieper. Onze tip: Camperpunt Hooge Crater (open vanaf 1 april), ideale ligging en uniek uitzicht op Ieper.