5x Antwerpen anders: de origineelste expotips

Kunst, geschiedenis of literatuur verpakt als immersieve beleving, daar kijk je vast niet meer van op. Maar vanaf deze week verlegt DIVE de grenzen van de virtuele realiteit. De Titanic houdt op met zinken, welkom bij House of ERIKALUST, de eerste erotische immersieve beleving in Europa. Antwerpen is de tweede stad waar de attractie neerstrijkt, na de succesvolle wereldpremière in Barcelona, waar Erika Lust woont en werkt.

De Zweedse filmmaker veranderde de adult cinema van binnenuit. Weg met clichématige, machistische scenario’s en stereotiepe schoonheidsidealen; tijd voor seks-positieve en inclusieve verhalen, waarin consent centraal staat en ieder lichaamstype sexy mag zijn. Kortom, Erika Lust is pionier van de porna, ethische, feministische porno.

Maar hoe beleef je erotiek immersief, in een ruimte met anderen? Bij de start krijg je een masker, dat bijdraagt aan de mysterieuze sfeer. Of je wat privacy geeft, het is maar hoe je het bekijkt. Na de inleiding over Lusts werk en artistieke visie betreed je de ruimte over XConfessions, een spraakmakend project dat echte, anonieme fantasieën vertaalde naar film. In de laatste ruimte wacht een immersieve virtual-reality-ervaring, opgebouwd uit prikkelende scènes uit Lusts films. Je stippelt zelf je pad uit: erotisch, expliciet of ‘verras me’. De ervaring is uiteraard niet interactief.

House of ERIKALUST, vanaf 18 december, DIVE, Antwerpen

Nog tot 18 januari zwaait Santiago Ydañez de plak in de historische museumzalen van het Snijders&Rockoxhuis. Zijn wervelende, expressieve schilderijen en sculpturen botsen opzettelijk met de huiselijke setting en blazen de barokke beeldtaal van Rubens, Jordaens en Van Dyck nieuw leven in. Ydañez is geen kopiist, maar een kritische vertaler, die de barokke beeldtaal niet imiteert, maar in vraag stelt. Hij vergroot details van stillevens uit, vervormt klassieke bustes, verandert gezichten in maskers en haalt verheven personages van hun voetstuk. Klassieke thema’s zoals religie, identiteit en sterfelijkheid keren in al hun intensiteit terug bij Ydañez. Deze expo van Europalia España confronteert je dus met heden én verleden.

Ydañez en Amberes, tot 18 januari, Snijders&Rockoxhuis

Verlengd wegens succes: de expo Jean Rustin. Kijk niet weg bij Museum De Reede. De Franse kunstenaar brak in de jaren 1950 door als een abstracte kunstenaar, die zijn schilderijen opbouwde uit vlakken, lijnen en texturen. In de jaren 1970 gooide hij het roer radicaal om. De essentie van vorm en kleur boeide hem niet langer, zijn nieuwe missie werd de mens, in al zijn kwetsbaarheid en tragiek. Het is deze mens die je op de expo ontmoet. Vrolijk word je niet van Rustins personages. Ze lijken verweesd en opgesloten in een uitzichtloos bestaan; hun lichamen stralen schaamte, pijn, weemoed en verlangen uit. Je zou graag wegkijken, maar kan niet anders dan de condition humaine onder ogen zien.

Jean Rustin. Kijk niet weg, tot 26 januari, Museum De Reede

Hans Op de Beeck toonde in het KMSKA hoe toegankelijk hedendaagse kunst kan zijn en trok maar liefst 250.000 bezoekers. Ook Pauline Curnier Jardin maakt het je niet moeilijk. Haar expo De Associaties in het M HKA neemt je mee naar een universum waar de meest uiteenlopende verhalen verstrengeld raken. Maar associaties betekent ook verenigingen. Groepen en collectieven die de uit Marseille afkomstige kunstenares inspireren, en waarmee ze graag samenwerkt.

Curnier Jardin geeft les in Nederland en Duitsland en woont in Italië. Ze tekent, maakt sculpturen en installaties en, vooral, regisseert films in allerlei stijlen, van documentaire tot fantasy. Haar camera neemt je mee naar processies, het circus, carnaval… volkse expressies van de Europese cultuur. De expo opent met een grote, maatschappijkritische kerststal, gemaakt door een beroemde kerststalmaker uit Napels, en bevolkt door gewone Napolitanen. Behalve twintig films (!) toont het M HKA ook een nieuwe reeks fotografische portretten van personages die haar steunen en inspireren, van haar oma tot Bernadette Soubirous.

Pauline Curnier Jardin. De associaties. Tot 26 januari, M HKA

De expo GIRLS in het MoMu – Modemuseum Antwerpen, overstijgt mode en lifestyle en gaat op zoek naar de jonge, vrouwelijke manier van kijken. In de westerse kunstgeschiedenis zijn tienermeisjes vaak weggezet als sentimentele, onvolgroeide wezens. Ze zijn aanwezig zonder te storen, gedragen zich voorbeeldig of wekken vertedering op. Ze worden bestookt met trends en rolmodellen, maar hun mening wordt niet gevraagd. De expo in het MoMu bekijkt de meisjestijd door de ogen van dertig kunstenaars, ontwerpers, fotografen en filmmakers, waaronder Louise Bourgeois, Edgar Degas, Sofia Coppola, Martin Margiela, en schetst zo een diepgaand portret van ‘het meisje’ in onze beeldcultuur. 

Girls. Over verveling, rebellie en opgroeien, tot 1 februari, MoMu – Modemuseum Antwerpen