Roadtrip door de Hoge Atlas

Dag 2: Aït Ben Haddou - M’hamid

Het landschap verandert razendsnel, maar de panorama’s doen ons hart zonder uitzondering sneller slaan. In het canyon-achtige landschap van de Tizi-n-Tinififftbergpas wanen we ons in het droge Arizona, maar zodra we de vallei van de Drâa binnenrijden verandert alles in een 200 kilometer lange strook groen. Temidden van uitgestrekte palmtuinen ligt de langste rivier van Marokko: de Drâa. Ze ontspringt in het Atlasgebergte, zoekt zich moeizaam een weg tussen de rotsen en verdwijnt uiteindelijk in het woestijnzand. De rivier staat het grootste gedeelte van het jaar droog, maar zorgt er wel voor dat het land rondom vruchtbaar en groen blijft. Na Agdz toont de palmentuin zich in zijn volle pracht, met een slingerende ketting van ksars en kasba’s en bergketens op de achtergrond. De huidskleur van de locals die we aan het werk zien, wordt met de kilometer donkerder. Na het stadje Zagora voelen we dat de woestijn nadert. De route is desolater, de zon brandt glinsterend op de weg waarover de wind zandstroompjes jaagt. Tot het asfalt gewoon ophoudt in M’hamid. Eindpunt van de weg, beginpunt van de Sahara.

Dag 3: Op een dromedaris de woestijn in

Onze camper staat veilig op de ommuurde camping Hamada du Draa, en we zoeken er wat verkoeling in het zwembad. Straks geen camperrit, maar een tocht op een colonne dromedarissen. We maken kennis met Ali, een lokale gids die samenwerkt met Barrio Life, een Nederlandse reisorganisatie waarbij wij voor ons vertrek twee bijzondere uitstappen boekten. Via Barrio Life krijgen locals een eerlijk loon en steun voor plaatselijke projecten, reizigers zijn zeker van een authentieke en goed georganiseerde trip: win-win. Ali grist nog gauw een verse geplukte kip mee en dan gaan we op pad. Boven op alle tapijten, een tent, kookgerei, eten en voldoende water zitten de passagiers: wij dus! We zijn blij wanneer we even halt houden onder enkele boompjes. Ook al is het laat op de middag, de zon brandt genadeloos. Na een vlak stuk gaan we enkele duinen over. Het is lachen geblazen want wanneer de dromedarissen afdalen en klimmen gaan ook wij stevig op en neer. Goed vasthouden is de boodschap! De duinen worden alsmaar hoger en imposanter. In de schaduw van een ervan slaan we ons kamp op. Tapijten worden uitgerold en de traditionele tent opgezet, het is een knus kampement. De zon zakt snel en we beklimmen met ons vijven een hoge duin. Rondom ons is er niets dan een eindeloos zandlandschap, een machtige stilte en de ondergaande zon die alles in vuur en vlam zet, een moment met een gouden randje. Beneden wacht Ali met de typische mierzoete thee en koekjes en terwijl wij ons suikerpeil opkrikken, bereidt hij het avondmaal. De tajines pruttelen op het open vuur, ondertussen bakt Ali zandbrood. ‘Op een laag kolen leg je het vers geknede deeg en hierover gaat een laag woestijnzand. Zo ontstaat een oventje waarin het brood knapperig bruin wordt gebakken. Nadien wrijf je het zand er grondig af met een schone doek.’ Eten doen we met z’n allen samen op de typisch Marokkaanse manier, we delen het eten uit dezelfde schaal. ‘Scheur maar stukjes van het brood af en dop daarmee in de tajine.’ Boven ons prijkt de weidse sterrenhemel. ‘Daar zie je la Grande Ourse. Die Grrrote Bair’, probeert hij lachend in het Nederlands. ’s Morgens glippen Roel en ik weg en met z’n tweeën zien we de woestijn weer tot leven komen. De zon klimt snel en de dromedarissen genieten net als wij van de warmte van de eerste stralen. Na een smakelijk ontbijt schommelen we terug richting de bewoonde wereld. Dankbaar voor dit avontuur.

Dag 7: Tinerhir - Aït Oudinar

We rijden richting Dadèskloof, die met de Todrakloof wedijvert om de titel van interessantste en bekendste stukje Zuid-Marokko. Hier geen hordes dagjesmensen, het grootste stuk van de Dadèsrivier staat dan ook droog en biedt geen verkoeling. Onder een staalblauwe hemel liggen akkers en boomgaarden in het dal en een roodachtig geërodeerd rotsgesteente met fascinerende vormen siert de achtergrond. Het smalste en indrukwekkendste stuk ontdekken we na Aït Oudinar, de weg klimt in lussen omhoog naast een afgrond van meer dan honderd meter diep. Onze camper neemt de bochten gezwind, af en toe knijp ik m’n ogen dicht en hoop ik dat we geen tegenligger kruisen. Ook hierboven gaat het majestueuze uitzicht samen met een ijskoude wind. ‘Die wind? Die voel je als het regent in het noorden’, bromt Mohammed, eigenaar van de groezelige camping waar we vannacht logeren.

Dag 8: Aït Oudinar – Marrakech

Mohammed had gelijk. Terwijl we richting Marrakech trekken, wordt het weer grijzer en kouder tot we hoog in de bergen terechtkomen in een heuse sneeuwbrij. Gelukkig staat er de volgende ochtend een waterig zonnetje aan de hemel. Perfect voor onze tweede – vooraf gereserveerde – uitstap met gidsen van Barrio Life. ‘Ik ben Adil’. ‘Mohammed, zoals het overgrote deel van de Marokkaanse bevolking’, stellen ze zich voor. Ze nemen ons mee door de nauwe straatjes langs de verschillende soeks. Het is een overweldigende mengeling van kleuren, geuren en indrukken. In de straatjes rijden weliswaar geen auto’s, maar wel karren getrokken door ezels en zwaarbeladen brommertjes. In het atelier van de mozaïekbewerkers zijn we onder de indruk van de snelheid en kunde waarmee de tegeltjes tot hartjes, letters en alle mogelijke vormen worden gekapt. Pippa Lotta probeert het zelf en het blijkt lang niet zo eenvoudig als het eruitziet. Wanneer we later een bezoekje brengen aan het Palais Bahia met zijn duizenden tegeltjes bekijken we alles met ontzag. Wat een handenarbeid schuilt achter al deze gebouwen. Onze tocht gaat verder langs houtbewerkers, koperslagers, schilders en schoenmakers. Allemaal gepassioneerde ambachtslui die ons met liefde hun vak tonen. Bij de ververij van wol en doeken ontdekken we de magie van natuurlijke kleuren. Sommige kleurstoffen worden gemaakt uit specerijen, andere van schelpen. Paars wordt plots groen en niets is wat het lijkt. Wanneer we later op zoek gaan naar de mooiste souvenirs beseffen we hoeveel geduld, vaardigheid en hard labeur in al deze handgemaakte spullen schuilen en dingen we toch net ietsje minder af.

Dag 9: Marrakech vanuit de lucht

Opgewonden maar nog doodmoe van alle indrukken van de stad wachten we om vijf uur ’s ochtends de chauffeur van ballonvaartmaatschappij Ciel d’Afrique op. We hebben Marokko een hele tijd van op de weg bewonderd, nu zijn we helemaal klaar voor onze luchtdoop. In het pikdonker kijken we toe hoe drie reusachtige luchtballons in een mum van tijd worden uitgepakt en met heel wat lawaai van de branders gevuld worden. Het eerste licht komt al van achter de bergen wanneer de kleurrijke doeken stijgen en stijgen. Met kriebels in de buik en knikkende knieën stappen we in de grote rieten mand en met z’n twaalven gaan we de lucht in. Op de grond worden talloze schapen en een enkele fietser kleiner en kleiner. Onze hoogtevrees vergeten we helemaal wanneer we hoog in de lucht de zon achter de bergen van de Hoge Atlas zien opkomen. We nemen een laatste keer alle geuren en kleuren in ons op en hopen dat we snel terug mogen komen naar dit sprookjesland. Inch’Allah, als God het wil.