Licht aan de Leie

De blikvanger van het Mudel is Bietenoogst (1890). ‘Het monumentale schilderij van Emile Claus is de reden dat het museum in 1942 werd opgericht’, legt Wim Lammertijn uit. ‘Zijn weduwe schonk het aan de stad Deinze uit vrees dat de Duitsers het zouden opeisen. Je bekijkt het best vanop tien meter afstand. Als je te dichtbij komt, lijkt het haast een abstract schilderij.’ Het werk kreeg in 1981 zijn vaste plek in het Mudel, het eerste naoorlogse museum van het land dat enkel voor die functie werd gebouwd. Dat voel je ook als je door de witte zalen dwaalt. Via het glazen dak streelt het natuurlijke licht de vele Clauswerken die op zaal hangen. 

Records gebroken

Wim was de gangmaker voor deze grootste tentoonstelling ooit over Emile Claus (1849 – 1924). ‘We kregen vrij snel alle neuzen in dezelfde richting. Zo ontwikkelde de Dienst Toerisme een permanente fietsroute over het leven en werk van de meester en produceerde de Stedelijke Bibliotheek een voorleesboek voor kinderen.’ De gratis folder Op de fiets met Emile is te verkrijgen aan de balie van het museum. Het boek is te koop in de museumshop.

De conservator is een tevreden man. De expo breekt alle bezoekersrecords. Een klas middelbare scholieren zwermt uit over het museum met de opdracht één van de meesterwerken van Claus na te tekenen, en daarbij vooral aandacht te hebben voor het kleurgebruik. De leerlingen gaan enthousiast aan de slag. Een gids loodst een groep Franstalige senioren van meesterwerk naar schets, ondertussen vertelt ze het levensverhaal van Claus, die nog tijdens zijn leven de aandacht kreeg die hij verdiende. Hij stierf onverwacht in 1924, een dag later zou de kunstminnende koningin Elisabeth in zijn atelier op bezoek komen. Het werk dat hij speciaal voor het bezoek creëerde, is tot op vandaag zoek. 

Mooi verhaal

Emile Claus was de ambassadeur van het landelijke leven die zich rond de Leie afspeelde. ‘We zien vrij veel jonge mensen die verwonderd zijn over het omvangrijke oeuvre van de meester. In zekere zin is deze expo een rehabilitatie van zijn genie als kunstenaar’, vindt Wim. Via de vele impressionistische werken zien we de Leiestreek van honderd jaar geleden tot leven komen. Zijn Koeien die de Leie oversteken (1899) lijkt een momentopname, maar er moet een hele studie aan vooraf zijn gegaan. 

Op de eerste verdieping staan trapautootjes in allerlei kleuren. Het was het speelgoed van onze (over)grootouders en het werd in Deinze geproduceerd. ‘Naast de kunst van de Leiemeesters is het erfgoed van Deinze een tweede steunpilaar van het Mudel. Dat is historisch zo gegroeid. Wij beheren immers de collectie van het Dunsa, de Kring voor Geschiedenis, Kunst en Erfgoed van Deinze en de Leiestreek. Kunst en erfgoed vormen een mooi verhaal samen, zonder dat we het forceren.’

Hedendaagse kunst

Het erfgoed gaat in dialoog met hedendaagse kunstenaars die in de Leiestreek actief zijn. Wim is geboren Deinzenaar en trok als kind al met zijn vader naar kunst- en antiekbeurzen. Het is een passie die de kunsthistoricus in zijn werkomgeving goed kan gebruiken. ‘We hebben een heel actief aankoopbeleid. Het Mudel legt de focus op het kunstverhaal in de Leiestreek vanaf 1850. Dat betekent dat wij ook hedendaagse kunstenaars opnemen in onze collectie. We houden de vinger aan de pols. Het is zaak om die Leietalenten zo vroeg mogelijk in hun loopbaan te detecteren. Ik denk bijvoorbeeld aan kunstenaars als Joëlle Dubois, Stief DeSmet en Loïc Van Zeebroek.’ 

Wat na Claus? Het is een vraag die ook Wim Lammertijn bezighoudt. ‘Zijn representatieve werken blijven op zaal, daar hoeven toekomstige bezoekers zich geen zorgen over te maken. Na deze tentoonstelling plooien we even weer terug op onze eigen vaste collectie en zetten we ook de nieuwe aanwinsten in de kijker. Je moet jezelf bij elke nieuwe expo heruitvinden. We willen de bezoekers blijven boeien met de rijkdom van onze collectie. In de nabije toekomst staat de bouw van een nieuw depot hoog op de agenda. We denken na over een kijkdepot. Ik zou graag nog meer inzetten op de verhalen rond de objecten en de emoties die ze met zich meebrengen.’ 

• Lucien Matthyslaan 3 – 5, Deinze
• Open van dinsdag tot en met zondag, telkens van 11 tot 17 uur.
• Een ticket kost 15 euro, tenzij gratis met de museumpas.
• Gratis parking Brielpoort of 10’ wandelen vanaf het station Deinze.
• Breng je fiets mee of huur er één! Het Mudel is het ideale vertrekpunt voor de verkenning van de Leiestreek, zie ook www.toerisme-leiestreek.be/nl/fietsen/kunst. 

mudel.be