Met de kano door Nederland

Het waterrijk Nederland is een uniek peddelaarsparadijs. Dat zijn niet mijn woorden, maar die van Jolanda Linschooten en Frank van Zwol, twee Nederlandse beroepsavonturiers met een grote liefde voor kanovaren. Samen maken ze fantastische tochten op het water, van bulderende bergbeken in Scandinavië tot kabbelende poldersloten in hun thuisland. De mooiste kanotochten van Nederland bundelden ze in een boek, waarmee ze andere waterliefhebbers willen inspireren om eropuit te trekken.
Want wie denkt dat kanovaren enkel boeiend is in de ongetemde wildernis van het Hoge Noorden, heeft het mis. In Nederland heb je verrassend veel mogelijkheden om van het water te genieten, zowel voor beginnende als meer ervaren kanovaarders. Door stille bossen, op oude grachten of over kleine meren: plekken genoeg om al peddelend te ontdekken.

Over de grachten van de oude binnenstad varen we de omringende weilanden in. We zien wolken aan de lucht, kerktorens aan de horizon en houten huizen langs het water. In elk achtertuintje zie je wel een omgedraaide kano liggen. Iedereen die hier woont, glijdt in z’n vrije tijd graag het water in. Je zou gek zijn mocht je het niet doen. De omgeving is prachtig, de kreekjes talrijk en de risico’s bijzonder klein. Veel watervallen of stroomversnellingen zal je in dit platte stukje Holland niet tegenkomen.
Gelukkig maar, want de twee vriendinnen die zichzelf tot ‘team Pocahontas’ hebben gedoopt, blijken toch wat moeite te hebben met het besturen van hun kano. Willen ze naar links, draait hun kano naar rechts. Glijden wij flink vooruit op het water, steken zij weer eens vast in het riet. Daar vliegen de futen en eenden verbaasd in de lucht, opgeschrikt door het gelach en gegil van team Pocahontas. Otto schudt in gedachten zijn hoofd. Onhandige stadmussen, zie je hem bijna denken. Geen gevoel voor vaartuigen. We kunnen hem geen ongelijk geven.
Waterlanders nemen de boot zoals wij de fiets nemen. Het water maakt deel uit van hun leven, maar niet altijd als lieflijk gezelschap. Al eeuwenlang voeren boeren en bewoners hier een strijd tegen het water, een gevecht dat ze niet altijd wonnen. In 1916 brak tijdens een zware stormvloed de Zuiderzeedijk op verschillende plaatsen, waardoor tal van dorpen onder water kwamen te staan. Koeien, huizen en een twintigtal mensen verdwenen in de golven. Sindsdien is het gebied rond wat vandaag het IJsselmeer is veiliger gemaakt, maar voor de vele boeren hier blijft het hard werken op het drassige, natte land.

Ooster Ae, Kerk Ae, Uitdammer Die: Waterland ligt vol ‘aeën’ en ‘dieën’, Oudnederlands voor ‘rivieren en meren’. We glijden langs Zuiderwoude, het oudste dorp van Waterland, en proberen vanuit ons bootje binnen te piepen in de pittoreske huisjes langs de waterkant. Kanovaren gaat traag, zeker in ons geval, maar dat is niet erg. We houden wel van slow. En van theepauzes, zoals we er eentje nemen bij theetuin ’t Einde aan de rand van Zuiderwoude. Je stapt er van je kano recht de tuin in, waar je een prachtig uitzicht hebt over de weilanden. De zon doet haar best, maar we zijn toch blij met onze extra trui.

Niet veel later leggen we onze kano opnieuw aan, voor de lunch deze keer. Op een stukje akker langs de Zwaksloot staat een picknickmand vol lekkers op ons te wachten. We zitten op strobalen - dat prikt aan de billen - eten heerlijke broodjes en drinken verse melk. Met nieuwe energie springen we terug in onze kano richting Holysloot, een ietwat afgelegen dorpje dat eigenlijk maar uit één lange straat bestaat. Aan de ene kant glinstert in de verte de skyline van Amsterdam, aan de andere kant de Holysloter Die, een langgerekte kreek waar in de zomer een veerpont vaart voor fietsers en voetgangers.
Even trekken aan de bel en de schipper komt zijn huis uit om je naar de overkant te brengen. Denk de auto’s even weg en je stapt honderd jaar terug in de tijd. Tussen het metershoge riet varen we verder, of beter, terug richting Zuiderwoude. Op het Kerk Ae, een groot meer, komen we recht in de wind. We peddelen hard, maar gaan slechts traag vooruit. De kano van Otto is een stipje in de verte terwijl wij als moedige maar uitgeputte Pocahontassen vechten tegen de wind. Onze armen beginnen moe te worden, de eerste krampen laten zich voelen. Dat heb je na een paar uur varen zonder over de juiste techniek te beschikken.