Fietsen in de Faluintjes
Akkers, gerenoveerde boerderijen en prachtige veldkapelletjes. Het is net alsof je door een aaneenschakeling van schilderijen fietst. Door deze rustgevende landschappen trap je bij deze tocht door Baardegem en Meldert, twee van de Faluintjesgemeenten.
Tekst: Mieke Vercruijsse, Foto’s: Ellen van den Bouwhuysen
- Fietsen
De Faluintjes? Dat zijn Baardegem, Herdersem, Meldert en Moorsel. In deze deelgemeenten van de stad Aalst heeft de verstedelijking zijn intrede nog niet gedaan. Ze kleuren groen van de bomen en bruin van de akkers en liggen bezaaid met goed onderhouden kapelletjes. In deze regio voelen Paul Jansegers en Rudy Saeys zich thuis: ‘Centraal gelegen dicht bij de steden Aalst, Dendermonde en Brussel, maar toch helemaal in de natuur’.
Stop 1: De muts van Vonck
De fietstocht van 17 kilometer start aan de Sint-Margaretakerk, hartje Baardegem. Deze laat-Romaanse kerk, genoemd naar de patroonheilige van de parochie, had zwaar te lijden onder de beeldenstorm en bleef verloederd achter. Pas in de 17e eeuw werd het gebouw onder handen genomen en hersteld. Dit gebeurde onder impuls van mecenas Petrus Van Langenhove, toen eigenaar van hoeve de Seepscherf. Rudy en Paul wijzen me op een beeldje van een schooljongen naast de kerk. ‘Jan Frans Vonck, jurist en één van de trekkers van de Brabantse Omwenteling in de 18e eeuw’, vertellen ze. Trots voegt Paul eraan toe dat Vonck ook verscheen in het tv-programma Het verhaal van Vlaanderen, gepresenteerd door Tom Waes. Vonck moest als revolutionair vluchten naar Rijsel, waar hij later ook overleed. Een gedenkplaat aan de Sint-Margaretakerk verwijst naar zijn laatste rustplaats. ‘In school leerden we allemaal over ‘de muts van Vonck’. Die zou hier begraven zijn. Maar een studie op de stof doorprikte deze legende. Zijn muts zou nog steeds niet gevonden zijn’, lacht Paul.
Stop 2: Kapellen uit toewijding
Na deze kennismaking met het dorpscentrum springen we op de fiets en al snel duikt het eerste kapelletje op: de Sint-Barbarakapel. Iets verder ligt de Sint-Jozefkapel, op het hoogste punt van Baardegem. ‘Sint-Jozef bidt voor ons’, lees ik boven de deur van dit witgeschilderde bouwwerkje. We fietsen langsheen de vroegere Kerkhofbaan en komen nog heel wat mooie veldkapelletjes tegen, allemaal uit de 19e en 20ste eeuw. ‘Het is de Dorpsraad die instaat voor het herstel en het onderhoud’, geeft Rudy mee. De Dorpsraad heeft een wandeling langs 14 Baardegemse kapelletjes uitgestippeld. Onze fietstocht doet een deel van dit traject aan. We trappen door de velden en hebben zicht op het Kravaalbos. Aan de Margarethakapel kruisen we de steenweg en fietsen we het smalle Langewegje in. Iets verderop passeren we aan het Zwanennest, één van de oudste voormalige hoeves van de streek. Het wel heel smalle Brussels baantje laten we links liggen. Met de mountainbike of te voet is deze doorsteek goed te doen, maar met een gewone fiets is het net iets te avontuurlijk.
Stop 3: Nostalgie aan ‘t Stationneke
‘t Stationneke, aan de Leirekensroute, is onze volgende stop. Het is één van de lievelingsplekjes van Rudy. Het voormalige stationsgebouw van Baardegem werd gerestaureerd en doet nu dienst als brasserie, sfeervol ingericht met authentieke wagonbankstellen en attributen. Buiten verwijzen de oude seinlichten ook naar het spoorverleden. De Leirekensroute is een fiets- en wandelpad dat op de oude spoorwegbedding tussen Aalst en Londerzeel ligt. De naam verwijst naar het verdwenen stoomtreintje dat in de volksmond ‘Leireken’ werd gedoopt. En dat verwijst dan weer naar Valeir, één van de machinisten. Iets verder flirten we met de grens met Opwijk en trekken we de remmen aan vlakbij het Schuurken. ‘Hier stelden de Duitse soldaten tijdens de Eerste Wereldoorlog de kanonnen op om Lebbeke te beschieten. In de Schuurkenshoeve woonde Juffrouw D’Hondt, een alleenstaande vrouw. Als dankbaarheid omdat ze deze periode gezond was doorgekomen, liet ze recht tegenover de hoeve een kapel optrekken: het Heilig Hart van Jezus.’ We openen het rode deurtje, werpen een blik naar binnen en voelen de rust die deze plek uitstraalt.
Stop 4: Over koetjes en … melk
We vervolgen onze weg en passeren de kinderboerderij van Nicky’s ijshoeve. Iets verder kruisen we opnieuw de Leirekensroute en fietsen voorbij bioboerderij De Seepscherf. Deze boerderij was vroeger een brouwerij en scheerhuis. ‘De naam van de hoeve verwijst naar deze laatste activiteit, want tijdens het scheren werd een zeepscherf gebruikt: een kom met een maanvormige uitsnijding om zeep op te vangen’, geven de gidsen me mee. Na dit weetje wijzen Rudy en Paul me op een weide, iets verder. ‘De Melkspinde. Een melkspinde is eigenlijk een voorraadkast voor melk. De weide zou zo rijk aan gras geweest zijn dat de koeien die er graasden overvloedig melk gaven’, vertellen de heren me nog. En dan is het tijd om de kuiten te smeren. We fietsen de Meysberg op om vaart te halen in de afdaling richting Kravaalbos. Wat een heerlijk uitzicht en wat een fijn gevoel!
Stop 5: Het groene goud
Zo rijden we Meldert dorp binnen. Je krijgt dorst van al dat fietsen! Chalet De Goudkarper aan Meldert Vijver is een gezellige plek om even te zitten, met een mooi zicht over de visvijver. Van hier stroomt de Molenbeek naar de Dender. Voor we terug naar Baardegem trekken, willen Paul en Rudy me nog één ding tonen. Een opvallend kunstwerk als ode aan het ‘groene goud’… Deze regio was eeuwenlang één van de rijkste hopstreken van Europa. Bovenop het werk van de hand van Jean Bernard Koeman prijken de woorden ‘Op de omtrek van de aarde komen begin en einde samen’. Het is een variant op de wiskundige zinsnede van de Griekse wijsgeer Heraclitus. Het werk, ingehuldigd in 2018, is een levende sculptuur waar hopplanten tot wel 15 meter hoog kunnen klimmen.