Wandelen langs Moeder Maas: waar de rivier opnieuw mag kronkelen

In de jaren 90 teisterden overstromingen de Limburgse Maasvallei. Dat hoeft niet te verbazen. De Maas is een grillige regenrivier: het waterniveau kan fel en snel stijgen of dalen naargelang de hoeveelheid neerslag stroomopwaarts. Doorheen de jaren hadden we de rivier met dijken in een korset gedwongen. Na de overstromingen sloegen de Nederlandse en Belgische overheden de handen in mekaar om toekomstige wateroverlast te vermijden. Zomerdijken werden afgebroken, winterdijken opgehoogd en bewoning in het risicogebied daartussen afgeraden. Gevolg: de Maas kreeg meer ruimte om rivier te zijn.

Wat als…

Een studie testte in 2022 het effect van een waterbom op Vlaanderen. Elders zou zware regenval veel economische schade opleveren en tienduizenden huizen beschadigen. Niet zo in de Maasvallei: de regio kwam als beste uit de studie. In die mate zelfs dat de transformatie van de Maas kan dienen als voorbeeld voor risicogebied elders in Vlaanderen, zoals de Denderstreek. 

Dat de Maas tussen Maastricht en Kessenich ongegeneerd haar eigen traject kiest, komt de natuur ten goede. De Maasvallei veranderde in een lappendeken van afgesneden zijarmen, spontane meanders, ooibossen, diepe grindplassen, wilde eilandjes, ooibossen, overstromingsgraslanden, ruigtes en sliboevers. Kortom: een aaneenschakeling van verschillende biotopen die allen hun eigen fauna en flora verleiden. De biodiversiteit gaat er door het dak!

Beste van de Benelux

Al dat moois valt te voet te verkennen via de grensoverschrijdende Langeafstandswandeling Maasvallei, 137 kilometer stappen aan weerszijden van de Maas. In 2021 werd de route verkozen als beste van de Benelux. Is die erkenning terecht? Drie dagen lang wandelen, de rivier volgen, de landschappen van de Maasvallei verkennen en de mensen die er wonen ontmoeten: zo ontdek je dat de Maas dan wel stokoud mag zijn, maar dat de rivier ook springlevend is.