Zon, zee & zorgen
Grijze lucht of een spatje regen houden Marleen D’hooge (61) en Cyrille Ghoos (64) niet tegen om naar de kust te komen. Bijna dertig jaar geleden kwamen ze voor het eerst naar de Kompas Camping in Nieuwpoort. Ze zijn altijd blijven terugkeren… Omdat ze zich goed voelen op de camping en in hun caravan, maar ook omdat verre reizen of wilde avonturen niet vanzelfsprekend zijn voor Marleen. Meer dan dertig jaar geleden, in 1992, werd ze getroffen door een hersentrombose. Sindsdien is ze aan één zijde verlamd en kan ze moeilijk praten en bewegen.
Jullie waren jonge dertigers toen dit gebeurde. Zoiets zet je leven op z’n kop.
Cyrille: ‘Ik zal die ochtend nooit vergeten. Marleen lag op de zetel omdat ze zich niet goed voelde. De dokter van wacht stuurde ons naar de spoeddienst van Vilvoorde, waar ze ook niet goed wisten wat er aan de hand was. Toen Marleen steeds verder achteruit ging, is ze in allerijl naar het UZ Leuven gebracht, waar ze in coma is beland. Haar vooruitzichten waren zo slecht dat de artsen en ik al beslist hadden om alle apparatuur los te koppelen, maar ze is er op miraculeuze wijze toch doorgekomen.’
Marleen: ‘Ik overleefde, maar ik kon niets meer, zelfs niet praten. Ik heb alles opnieuw moeten leren.’
Cyrille: ‘Twee jaar heeft ze vooral in ziekenhuizen en revalidatiecentra doorgebracht, terwijl ik thuis voor onze twee kinderen - toen zeven en negen jaar - zorgde. Het was een zware periode voor iedereen. Marleen en ik waren allebei heel actief in onze vrije tijd. We wandelden en fietsten veel en staken graag de handen uit de mouwen. Op de schoolfeesten van onze kinderen stonden we steevast achter de toog om te helpen. Plots kon dat allemaal niet meer. We gingen van alles naar niets. Ook voor mij was het aanpassen, maar ik heb de klik snel gemaakt. Toen duidelijk werd dat Marleen nooit meer goed zou kunnen stappen, heb ik gezegd: vanaf nu leiden we ons leven op ons eigen tempo.’
Waren jullie voor de trombose van Marleen ook actieve reizigers?
Cyrille: ‘Met de kinderen waren we al eens naar Italië geweest, omdat de ouders van Marleen daar altijd op vakantie gingen, maar meestal bleven we in eigen land. We waren toen al aangesloten bij Vakantiegenoegens (zoals Pasar van de oprichting in 1938 tot de naamsverandering in 2008 heette, nvdr). Twee jaar na de hersentrombose van Marleen nodigde een vriend die we hadden leren kennen bij Vakantiegenoegens ons uit op camping Dennenwoud in Westerlo. Hij verkocht zijn trekcaravan en vroeg of wij geen interesse hadden. We zijn gaan kijken en uittesten, en waren meteen enthousiast. Sindsdien zijn we altijd met de caravan naar Nieuwpoort gegaan.’
Jullie trekcaravan is intussen ingeruild voor een stacaravan.
Cyrille: ‘In 2011 zagen we dat er een stacaravan te koop was op de camping. De prijs viel mee, dus was het voor ons snel beslist. Vroeger ging ik eerst Marleen, de kinderen en de caravan afzetten op de camping en reed ik terug naar Vilvoorde om de voortent en de bijhorende plankenvloer op te halen. Nu staat alles gewoon klaar als we toekomen, wat heel aangenaam is. We rijden naar daar en hoeven niets meer te doen.’
Hebben jullie in of rond de caravan veel moeten aanpassen aan de beperking van Marleen?
Cyrille: ‘Weinig. We hebben het geluk dat Marleen nog een beetje kan stappen. Ik rij haar in de rolstoel tot aan de caravan en help haar naar binnen. We hebben al caravans gezien met een oprijplaat voor een rolstoel of zelfs een lift aan de deur. Als de trapjes aan de deur ooit een probleem worden, kan dat een oplossing zijn, maar voorlopig is dat voor ons nog niet nodig. In de caravan gebruikt Marleen een rollator om zich voort te bewegen. We hebben bewust voor een binnenrollator gekozen, omdat die kleiner en meer wendbaar zijn. Mocht Marleen ooit ook binnenshuis in een rolstoel moeten zitten, wordt het natuurlijk een ander verhaal, maar tot nu toe gaat het prima zo. Wat we wél hebben aangepast, is het toilet. Dat was veel te laag, dus dat hebben we vervangen door een hoger model. De douche is veel te klein voor een rollator, laat staan voor een rolstoel, dus die gebruiken we niet. Gelukkig kunnen we daarvoor terecht in het sanitaire gebouw van de camping.’
Wat maakt het zo fijn om hier te kamperen?
Cyrille: ‘De camping is goed aangepast voor wie minder mobiel is. Zeker de laatste jaren is de infrastructuur sterk verbeterd. In het nieuwe sanitaire gebouw gaan alle deuren automatisch open, de douches zijn bijzonder ruim... Naast het restaurant is een aangepast toilet, en aan het onthaal is er een speciale desk voor rolstoelgebruikers. Voor wie in het zwembad wil, is er een speciale tillift. Je ziet hier veel rolstoelgebruikers, dat zegt genoeg.’
Hebben jullie ook minder geslaagde kampeerervaringen achter de rug?
Cyrille: ‘Lang geleden zijn we uitzonderlijk toch eens naar een andere camping geweest, in Bertrix. Het sanitair was zogezegd rolstoeltoegankelijk, maar als je met de rolstoel de douche in ging, kreeg je met moeite de deur nog dicht en had je nauwelijks nog ruimte om uit de rolstoel te komen. Hoe kan je zoiets dan toegankelijk noemen?”
Marleen: “Eén keer en nooit meer!’ (lacht)
Hoe rolstoelvriendelijk is onze Belgische kust?
Cyrille: ‘Eerlijk? Dat kan beter, veel beter zelfs. De meeste horecazaken zijn simpelweg niet aangepast voor rolstoelgebruikers. Smalle deuren, trapjes, ontoegankelijke toiletten... Er komen zoveel senioren en minder mobiele mensen naar de kust, ik begrijp niet dat daar niet meer aandacht voor is. Wij laten de rolstoel soms gewoon buiten staan als het niet anders kan, maar als je echt aan je rolstoel gekluisterd bent, heb je een probleem. Zelf gaan we regelmatig naar Sandeshoved (een hotel in Nieuwpoort dat volledig toegankelijk is voor rolstoelgebruikers, nvdr) omdat we wéten dat we daar zonder problemen binnen en naar het toilet kunnen, maar soms wil je ook gewoon eens een nieuw adresje ontdekken.’
Het lijkt me frustrerend om niet zomaar elk gezellig cafeetje te kunnen binnenstappen.
Cyrille: ‘Dat klopt, maar we zijn het intussen gewend om ons aan te passen aan de situatie. We zeggen niet snel ‘dat gaat niet’, maar zullen altijd zoeken naar oplossingen. Lukt het toch niet? Dan gaan we andere dingen of plekken ontdekken. We kunnen niet meer hetzelfde als vroeger, maar er kan nog veel. Dat zijn we altijd voor ogen blijven houden. We laten ons niet tegenhouden door de rolstoel van Marleen.”
Cyrille, jij bent ook vrijwilliger voor Pasar vzw.
Cyrille: ‘Al bijna veertig jaar. Ik beheer het magazijn en zorg voor het vervoer van materiaal als er beurzen georganiseerd worden, of als lokale afdelingen materiaal nodig hebben. Op zo’n moment pols ik altijd eens bij de organisatie in welke mate de activiteit toegankelijk is voor mindervaliden. Soms zijn mensen verbaasd over die vraag. Ergens begrijp ik het wel - als je zelf niet geconfronteerd wordt met een beperking, sta je er minder bij stil - maar een beetje meer bewustwording en aandacht voor de noden van rolstoelgebruikers mag wel. Zo zijn we in Wallonië ooit eens naar een park geweest, toen onze kinderen nog klein waren. Aan de inkom verzekerden ze ons dat het geen probleem was om Marleen mee te nemen in de rolstoel, omdat alle wegen verhard waren. Dat klopte, maar wat ze ons niet verteld hadden, was dat de weg op een bepaald moment flink bergaf ging. Terwijl de kinderen elk één kant van de rolstoel vasthielden, zijn we zigzaggend naar beneden afgedaald. Terug aan de kassa heb ik me toch even kwaad gemaakt. Veel mensen hebben totaal geen idee van de uitdagingen waar rolstoelgebruikers elke dag mee te maken krijgen, zoals te steile hellingen. Op een rolstoel staan geen remmen zoals op een fiets. We vragen geen medelijden, wél begrip.’
Jullie komen al dertig jaar naar deze camping. Voelen jullie nooit de drang om andere plekken te gaan verkennen?
Cyrille: ‘Eigenlijk niet. Mochten we de kans krijgen, zouden we graag nog eens naar Italië gaan, maar we komen graag naar hier. Tijdens de zomermaanden zitten we hier van juni tot oktober. De camping betekent vrijheid voor ons. We genieten hier van de rust en van de natuur. Meer hebben we niet nodig om gelukkig te zijn. Als we elkaar maar hebben.’
Kampeertips van Cyrille en Marleen
- Zoek naar licht maar stevig materiaal. In de thuiszorgwinkel van de mutualiteit vonden we de Trust Care Let’s Go Indoor, een rollator die speciaal ontworpen is voor gebruik binnenshuis.Hij weegt nog geen 7 kilo en is heel wendbaar. Je kan hem ook eenvoudig inklappen zodat je hem compact kan wegbergen.
- Wil je een caravan huren of kopen, lijst dan goed op wat jouw noden zijn. Hoeveel ruimte heb je nodig om ook binnen mobiel te kunnen zijn? Wil je ook in de caravan kunnen douchen? Sommige caravans hebben bijvoorbeeld bredere deuren waar je gemakkelijker met een rolstoel door kan.
- Trek je naar een camping waar je nog niet bent geweest, neem dan vooraf telefonisch contact op met het onthaal. Vraag naar toegankelijkheid van het sanitair en eventuele andere ruimtes zoals restaurant of zwembad. Sommige campings geven hierover informatie op hun website, maar je belt best toch even op voorhand zodat je zeker bent dat alles klopt.
- Hou er rekening mee dat er in het laagseizoen vaak minder horecazaken open zijn dan in het hoogseizoen, waardoor het aanbod aan rolstoeltoegankelijke adresjes nog beperkter is. Ook sanitaire gebouwen aan het strand met toegankelijke toiletten zijn soms niet open tijdens het laagseizoen.
Met de rolstoel aan de kust
- Op zoek naar toegankelijke gebouwen, restaurants en vakantieverblijven aan de kust? Toerisme Vlaanderen bracht een brochure uit die alle informatie hierover bundelt. Je vindt er uitleg over de toegankelijkheid van het strand, eetadressen en toeristische attracties, een overzicht van de openbare toiletten (inclusief informatie over de breedte van de deur en de draaicirkel voor het toilet) en een lijst van vakantieverblijven met een toegankelijkheidslabel. Je kan de brochure gratis downloaden op www.dekust.be/praktisch/toegankelijke-kust
- Op www.iedereenfietst.be kan je toegankelijke fiets- en wandelroutes aan de kust en in West-Vlaanderen downloaden.