Red trage wegen

Kris Boel inventariseerde trage wegen in Nieuwkerken

In 2012 startte de werkgroep Trage Wegen Nieuwkerken (Sint-Niklaas) een ambitieus project: ze zouden alle trage wegen in de buurt bewandelen en inventariseren. ‘Het was maanden werk’, zegt Kris Boel, ‘maar we kregen een goed zicht op de situatie. Zo zagen we twee moeilijk toegankelijke of omgeploegde trage wegen die een enorme impact zouden hebben op de omgeving als we die terug open kregen.’

Een van de trage wegen zou het centrum van Nieuwkerken verbinden met het officiële fietspad van Sint-Niklaas naar Beveren. Kris: ‘Fietsafstanden worden zo korter en veiliger. Dat maakt het een ideale trage weg voor onder andere schoolkinderen die pendelen tussen Nieuwkerken en Beveren.’ Om ‘hun’ twee trage wegen in de kijker te zetten, organiseert de werkgroep een actie op de Dag van de Trage Weg. ‘En dat is nodig, want een aantal mensen dienden blijkbaar een gerechtelijk dossier in tegen een heropening en dat is jammer’, besluit Kris.

Jan Veulemens zoekt trage wegen in de stad

Jan en zijn vrouw Relinde deden hun oude dieselauto weg toen de stad Antwerpen de lage-emissiezone invoerde. In de plaats daarvan hebben ze nu elk drie fietsen voor hun verplaatsingen: een stadsfiets, een vouwfiets en een koersfiets. Daarvoor gaan ze actief op zoek naar trage wegen.

Hun geheim? ‘Ga je neus achterna en leer je buurt kennen’, zegt Jan. ‘Zo moesten we recent in het Sint-Vincentiusziekenhuis zijn en ontdekten we een rustige trage weg die het ziekenhuis verbindt met de Mechelsesteenweg. Dat komt mooi uit, want zo vermijd je een drukke en moeilijk te fietsen straat met tramsporen in het midden. Ook op facebookgroepen voor fietsers in Antwerpen wordt af en toe een handige alternatieve fietsweg gedeeld.’

Pieter Pardaens zoekt de geschiedenis achter de trage weg

Voor Pieter zijn trage wegen niet zomaar wegen: hij ziet de geschiedenis achter elk paadje. Thuis tuurt hij uren in de Atlas der Buurtwegen, de atlas die in 1843 alle trage wegen inventariseerde. ‘Als ik over een weg loop waar honderden jaren geleden ook mensen liepen, geeft me dat een speciaal gevoel. Veel oude wegen zijn verdwenen onder asfalt, maar met trage wegen is dat niet zo. Zie ik bijvoorbeeld een eenzame boom in een veld, dan vraag ik me af hoe dat komt. Misschien was die boom wel het enige visuele punt om de trage weg te vinden.’

In 2012 en 2017 inventariseerde hij alle trage wegen van Lubbeek. Dat bracht hem ook op plekken waar je normaal nooit komt. ‘Die weggetjes zijn vaak afgesloten, dus waarom zou je er komen? Zo ontdekte ik een oude brug die lang geleden gebruikt werd, maar omdat de toegang is omgeploegd, moet je nu wel eerst stroomopwaarts door de beek banjeren om er te geraken.’ Zijn kennis van het tragewegennetwerk hielp de stad onder andere om de meer dan 200 nieuwe straatnaambordjes voor trage wegen van een juiste naam te voorzien én ze op de juiste plaats te installeren. ‘Dankzij die bordjes vinden mensen de trage wegen gemakkelijker en worden ze weer gebruikt.’

Rita Scheerlinck strijdt mee voor de heropening van drie wandellussen

De organisatie Nederhasselt, natuurlijk! wil drie wandellussen in Nederhasselt (Ninove) openstellen. Het huzarenstukje zou, als het lukt, 73 trage wegen met elkaar linken. ‘Als het lukt’, zegt Rita Scheerlinck, ‘want ook hier zijn velden omgeploegd en zet het stadsbestuur niet de nodige stappen om de wegen vrij te krijgen.’ Daarmee wil ze niet zeggen dat het stadsbestuur niets doet, want dat tekende recent voor elke deelgemeente een wandellus uit die het graag wil openstellen.

Maar de voorgestelde wandellus in Nederhasselt vermijdt omgeploegde paden door errond te wandelen. Zo gaan die oude wegen alsnog verloren. ‘En dat is spijtig, want trage wegen zijn ons oudste én goedkoopste erfgoed. Het is jammer als dat verdwijnt’, zegt Rita. De wegen worden ook relevanter als je ze gebruikt. Daarom organiseert Nederhasselt, natuurlijk! regelmatig tragewegenwandelingen in samenwerking met het stadsbestuur.

Bekijk alle activiteiten op www.dagvandetrageweg.be

Als je erop let, zijn ze werkelijk overal. In het beste geval worden de paadjes mooi aangegeven door een geel-groen straatnaambordje, maar vaak zijn ze afgesloten door een particulier of omgeploegd door een boer. Omdat trage wegen daardoor langzaam maar zeker verdwijnen, organiseert Trage Wegen VZW elk jaar De Dag van de Trage Weg, dit jaar op 20 en 21 oktober. Zo vragen ze aandacht voor dit fijnmazige netwerk van verdwijnende weggetjes en het enorme potentieel dat ze hebben.

Zo zijn trage wegen voorbehouden voor niet-gemotoriseerd verkeer en brengen ze je veilig van A naar B, soms via een veel kortere weg dan via de grote baan. Een trage weg wordt op die manier gewoon de snelste optie. ‘Het zijn ook de veiligste wegen in de omgeving’, zegt Pieter Pardaens. Hij is leerkracht LO en organiseert regelmatig schooluitstappen via trage wegen.

Wij zetten onze spotlights op de mensen en werkgroepen die in de bres springen voor deze handige, veilige en ontspannende wegeltjes.