Schilde: sporen uit het verleden

Niet verwonderlijk dat onze eerste stop de Schans of Redoute van Schilde is. De schans wordt gebruikt als vleermuizenreservaat en bevindt zich in een recreatiegebied van 2 hectare groot. Mountainbikers, spelende kinderen en wandelaars maken gebruik van het domein als wij het betreden. De Schans werd in 1914 door het Belgisch leger opgeblazen om niet in handen van de vijand te vallen. Dit kleine fort heeft voor Eddy een persoonlijk verhaal: ‘Mijn grootvader heeft zich hierin verscholen in 1914. Toen de Duitsers doorbraken, werden de Belgische soldaten naar Antwerpen gebracht, maar velen vluchtten naar Nederland waar ze krijgsgevangenen waren. Het is daar dat mijn grootvader mijn grootmoeder, die er dienstmeid was, leerde kennen’, vertelt Eddy. Iets verder zien we de antitankgracht, waarlangs een mooi wandel-, fiets- en ruiterpad loopt. Deze verdedigingslinie werd in 1938 gegraven en loopt van het Albertkanaal naar de Schelde. ‘De antitankgracht wordt als kapstok gebruikt om stukken natuur met elkaar te verbinden. Op die manier komt er een groen lint rond Antwerpen,’ legt Jef uit.
Schanslaan. www.fortengordels.be/forten/schans-van-schilde

Op de terreinen van het vroegere voetbalveld verrees eind jaren negentig een gebouw dat dienstdoet als gemeentehuis en bibliotheek. In een bijgebouw richtte de gemeente Schilde het Museum Albert Van Dyck op. Schilde heeft liefst 298 van Van Dycks werken in bruikleen van de Vlaamse Gemeenschap. Van Dyck, een rasechte Kempenaar, leefde in de eerste helft van de 20ste eeuw en stierf op amper 49-jarige leeftijd. Twintig jaar lang heeft hij in Schilde gewoond en gewerkt. Als kunstenaar behoorde hij tot de animisten, een groep kunstenaars die reageerde op wat zij als een buitensporige ontwikkeling van het expressionisme aanvoelden. Albert Van Dyck schonk vooral aandacht aan het kind en aan het schrale Kempische landschap. De tentoonstellingsruimte wordt ook regelmatig opengesteld voor tijdelijke expo’s.
 Brasschaatsebaan 30. www.schilde.be/museum-albertvandyck

Aan het einde van de prachtige Bellevuedreef zien we een metalen poort waarachter zich een rijk verleden heeft afgespeeld. De sierlijke dreef doet vermoeden dat we getrakteerd zullen worden op een domein met status en dat is exact wat het gemeentelijk domein Schildehof is. Hoewel het kasteel enkel nog zijn fundamenten prijsgeeft, dromen we hier weg van een tijd van weleer. Het park van 42 hectare geeft ons een inkijk in het leven van de familie van de Werve de Schilde en dit over de eeuwen heen. ‘De laatste bewoner van het kasteel was de hier legendarische baron Henri van de Werve, gekend bij de lokale bevolking als ‘het zot baronneke’. De baron, die meer dan 50 jaar burgemeester van Schilde was, liet in 1876 het kasteel verbouwen en de omgeving grondig onder handen nemen. Er verschenen tal van “folliekes” in het park zoals de Oranjerie, de Venustempel, de Pijlenbrug en het geheimzinnige paviljoen Bobine-les-bains op de oever van de rivier het Groot Schijn. Als kind heb ik nog gespeeld in het paviljoen. Nu regeert de natuur er’, vertelt Eddy. Schildehof is een paradijs voor wandelaars. Fietsen is er niet toegestaan.
Schildehof, De Pont, einde Bellevuedreef.

De Dobbelhoeve, opgenomen in de lijst van historisch onroerend erfgoed, is een prachtig gebouw uit 1341. Ooit woonden er twee boerenfamilies, maar intussen wordt het volledige erf ingepalmd door een bioboerderij met hoevewinkel. ‘De Dobbelhoeve is bekend tot ver buiten de gemeentegrenzen. Enerzijds vanwege de historische waarde van het gebouw en anderzijds omwille van de huidige functie. Je kan hier ook prachtig wandelen. Op het Dobbelhoevepad wandel je zo’n 9,5 km langs beschermde dorpsgezichten, door mooie natuur, over de antitankgracht en langs deze hoeve’, licht Jef toe. Vlak bij de Dobbelhoeve bevindt zich de Putse heide, een bosgebied waar veel Antwerpenaren destijds massaal houten bungalows als buitenverblijven neerpootten. De natuur moest er wijken voor het geld. Intussen zijn heel wat buitenverblijven ingeruild tegen vaste bewoning.
Goorstraat 43. www.dobbelhoeve.be

Aan de rand van een dennenbos ligt goed verscholen de Caterskapel. Dit mooi onderhouden gebouwtje in wit, blauw en zwart dankt zijn naam aan jonkvrouw Mathilde de Caters die de opdracht gaf tot de bouw ervan. Nadien kwam het in handen van Pierre baron de Caters, haar neef. De baron had een passie voor vliegen en snelheid en liet op de Brechtse heide een vliegveld aanleggen. Van aan de kapel had je een prachtig zicht op het vliegveld in ’s-Gravenwezel en Sint-Job-in-‘t-Goor. ‘De baron brak als eerste Belgische vliegenier in 1910 enkele records op zijn vliegveld. Hij nodigde ook toeschouwers uit die, tegen betaling weliswaar, zijn vliegkunsten mochten aanschouwen. We kunnen wel zeggen dat de baron hier pionierswerk verrichtte. Het vliegveld is intussen verdwenen, maar de kapel is er nog wel’, licht Eddy toe. Tip: Ga hier geocachen. Je ontdekt enkele bijzondere verhalen en misschien vind je wel de schat van de vliegende baron.
Caterskapeldreef.