Het land van de glimlach

De yim, de Thaise glimlach, is waarschijnlijk het grootste exportproduct van Thailand. Het is een land vol hoffelijke, vriendelijk lachende mensen. Hoewel die glimlach voor de Thai een andere betekenis kan hebben dan voor westerlingen: een glimlach kan ook woede of beschaamdheid verbergen. Als fotograaf ben je altijd op zoek naar het moment waarop die ene persoon je de kans geeft om dat unieke beeld te schieten. De Thai en zijn glimlach maken het voor de toerist en de fotograaf makkelijk. Mensen benaderen en fotograferen is er immers geen probleem. In een van de uitgestrekte rijstvelden omringd door machtige bergen in de buurt van Chiang Mai spreek ik een boer aan. Wat heet aanspreken: hij kijkt vanop afstand naar mij en glimlacht. Als ik het fototoestel toon gaat de duim omhoog. ‘Kom maar dichterbij’, gebaart hij. Is het omdat het boeddhisme liefde, mededogen en verdraagzaamheid hoog in het vaandel draagt dat iedereen hier zo vriendelijk is? Ik weet het niet. Van een schoolmeisje, een kelner, een boer in een prachtig rijstveld tot een vrouw in een tempel: iedereen is hier uiterst aardig.

Thailand is gigantisch en de keuken is niet onder een noemer te vatten. Verse kruiden vormen een kleurenpalet dat een godsgeschenk is voor foodfotografen of hippe instagrammers. Neem zeker eens deel aan een street food tour in de grote steden als Bangkok en Chiang Mai. De vele eetstandjes met hun uitgestalde etenswaren zijn een feest voor de lens. De gerechten hebben rijst als gemene deler, maar ze hebben nog iets gemeen: ze zijn héél pikant. Denk goed na als ze je vragen of je gerecht een beetje spicy mag zijn. Zelfs ‘een beetje’ zorgde bij ons voor tranen in de ogen en een flou artistique.

Zelf koken dan maar? Dat kan tijdens een Thaise kookworkshop, bijvoorbeeld in het Khao Lak Laguna Resort. In een speciaal daarvoor ingerichte zaal staan de ingrediënten, de potten, de pannen en de gasbekkens klaar. Chef-kok Viparat leidt ons op een professionele manier in in de Thaise keuken, daarna mogen we de ingrediënten – pepertjes, what else? – snijden. We leren zelf phaneang curry te bereiden, een rode zoet-zoute curry met scampi’s. Het was de bedoeling om het gerecht te delen met de groep, maar daarvoor was het me iets te lekker. Slechte punten van Viparat, maar ze wil toch nog op de foto.

Chiang Mai is de tweede grootste stad in het groene noorden van Thailand. Twintig kilometer buiten de stad merk je daar, omringd door het contrasterende woud, niets meer van. Op elke hoek van de stad en in elk guesthouse wordt je een jungletrekking aangeboden. Een goede gids maakt de ervaring rijker, zoveel is zeker, zeker voor een meerdaagse trektocht door de echte jungle. Die jungle daagt je als fotograaf natuurlijk uit om het beste in jezelf naar boven te brengen. Pure natuurfotografen zijn een ras apart die uren wachten op de ultieme foto. Zelf toon ik liever de interactie van de mens met de natuur. Of toch de nietigheid van de mens ten opzichte van de natuur die we helaas in sneltempo verwoesten.

Liever geen jungletocht? In Baan Mae Kampong, een oud dorp in het midden van het groen, is de kans dat je verdwaalt of verslonden wordt door een wilde tijger bijzonder klein. Daarvoor zijn er net iets te veel toeristen. Gefermenteerde thee op de gevoelige plaat vastleggen kan er wel.

Ben je in het zuiden van Thailand? Dan kan je het prachtige nationale park Lam Ru bezoeken, één van de ruim honderd nationale parken in het land. In Khao Lak kan je ook kiezen voor een boottochtje. Tijdens de kanotocht in het druk bewoonde gebied rond de rivier de Sang Neh waan je je even Kuifje. Hoewel Het Gebroken Oor zich ver weg van hier afspeelt, in Zuid-Amerika. De lokale bevolking ziet ook de gelijkenis en noemt het hier de kleine Amazone. De aanwezige slangen doorstaan de vergelijking. Voor een beginnend natuurfotograaf die zijn eerste reptielen wil fotograferen niet ver van de bewoonde wereld, is dit de aangewezen plek.

Het moet het meest gefotografeerde onderwerp zijn en de Thai zijn er bovendien verzot op: hun mantra’s prevelende, in het oranje gehulde monniken. Ik begrijp ze wel, maar dan vanuit een ander standpunt. De oranje kleur, gecombineerd met het aanwezige zonlicht en het goud van de boeddha’s, schreeuwt om een foto.
Tweehonderdduizend monniken zijn er, en die groeien naargelang het seizoen aan tot driehonderdduizend. Monnik kan je immers ook tijdelijk zijn, voor enkele weken of maanden – als je daar in je leven behoefte aan hebt. Op elke hoek, op elke berg staat een heiligdom. Zo kan je het na je bezoek aan de jungle rond Chiang Mai lijfelijk en geestelijk hogerop zoeken. Naast de stad ligt de berg Doi Suthep, met daarop de kolossale Phra That Doi Suthep-tempel. Die wordt druk bezocht door toeristen en locals. Wel even doorbijten, want om de bergtop van de monniken te bereiken moet je langs driehonderd trappen. Ga er gerust ’s avonds heen: de mantra’s van de monniken hebben in de duisternis nog meer magie en brengen je gegarandeerd in hogere sferen. Je zou bijna vergeten om de ontspanner van je camera in te drukken. Zoals overal kan het ook hier geen kwaad om vooraf te vragen of je mag fotograferen, meestal is een stoïcijnse glimlach het instemmende antwoord.

Thailand, met Bangkok in het bijzonder, staat bekend om zijn nachtleven. Ik fotografeerde er een vriendelijke Elvis aan een piano. Als je, zoals ik, slechts anderhalve dag hebt om de miljoenenstad Bangkok te fotograferen, blijf je beter niet plakken in het Thaise Graceland. Stap op een van de kleurrijke longtailboten en laat je varen door ‘het Venetië van het Oosten’. Kleurrijke floating markets en tempels glijden aan je lens voorbij. Alles is er te koop op het water. Alles is er te zien. Je wordt verwonderd overgezet van het moderne leven met wolkenkrabbers en shoppingcentra naar in elkaar zakkende houten krotten. Ook in de stad kan je het hogerop zoeken. Bangkok by night fotograferen van op een van de rooftopbars is een andere manier om de grootsheid van de stad te overzien. De mooiste is die van de Vertrigo Bar op de 61ste verdieping van het Banyan Tree Hotel. Het neonlicht rond de immense gebouwen zorgt voor een warme gloed in het beeld.

De Thai-massage is een oude geneesmethode, in oorsprong beoefend door monniken, maar vandaag wordt de massage ook overvloedig aangeboden buiten de tempels. De massage ontspant lichaam en geest. In huizen, hotels en op het strand: overal wachten goed geoliede handen om je liefdevol te kneden. Vingers verjagen de vermoeidheid van de lange vlucht – twaalf uur naar Bangkok, vijftien uur als je naar Chiang Mai vliegt – met een anti-jetlagmassage. Voor beginners is er een ontspannende voetmassage.

De spieren kneden en de bloedsomloop bevorderen doen de Thai nog op een andere manier: door te kickboksen. De boksring kan je iets makkelijker fotograferen dan de binnenkant van massagesalons, en je kan het ook zelf proberen. De meeste hotels bieden namelijk thaibokscursussen aan, en de vechtsport, waarbij je vooral gebruikt maakt van schenen, knieën, ellenbogen en vuisten, werkt werkelijk ontspannend. Wel even je camera veilig uit de weg leggen.