Fado op de fiets

Drie maanden geleden besloot ik samen met goede vrienden Katrijn, Tijs en Jeroen Portugal te gaan verkennen op twee wielen. Eindelijk is het zover! Onze reis begint in het pittoreske Vila Real de Santo António, een stad tegen de Spaanse grens waar de rivier de Guadiana de zee ontmoet. Hier start het avontuur dat ons in net geen drie weken tot het meest noordelijke puntje van Portugal zal brengen. Een tocht van zo’n 1.160 kilometer, verdeeld in een achttiental etappes. Eerst zullen we met onze e-bikes de Algarve doorkruisen, dan trekken we noordwaarts richting Spanje.

Zoutmeren en moerassen

Een warme zomerzon begeleidt ons via een reeks toeristische badplaatsjes richting Olhão, een charmant vissersstadje. Met zijn talrijke restaurantjes is het de perfecte plek om te genieten van vers gevangen vis, geserveerd in een levendige, lokale sfeer. De straten bruisen van activiteit en nodigen uit om verder te verkennen, wat we op onze eerste avond ook met plezier doen.

Een steenworp verderop schitteren de salinas, kleurrijke zoutmeren die lijken alsof ze rechtstreeks uit een schilderij van Monet komen. Vlak daarnaast verwelkomt het Parque Natural da Ria Formosa ons; een labyrint van eilanden, moerassen en zandbanken. Het is bovendien een paradijs voor vogelliefhebbers! Het is genieten met je ogen en de e-bikes maken de rit comfortabel, zelfs op de zanderige paden.

Langs kliffen en gouden stranden

De Algarve staat bekend om haar gouden stranden en indrukwekkende kliffen. Elke kilometer die we dichter bij Lagos komen, begrijpen we beter waarom. Lagos is niet zomaar een plek voor een snelle foto, maar een bestemming die de ziel van de Algarve belichaamt, en voor veel toeristen het hoogtepunt van hun reis naar de Portugese zuidkust. Om die reden kan het er in het hoogseizoen soms bijzonder druk zijn.

De kliffen rond Lagos zijn simpelweg adembenemend. Stranden als Praia Dona Ana en Praia do Camilo zijn niet alleen prachtig om te zien, maar laten je ook ontsnappen uit de drukte van het levendige stadscentrum. De Ponta da Piedade is een natuurlijk meesterwerk. Het is een indrukwekkend natuurwonder met torenhoge kalkstenen kliffen, goudkleurige rotsen temidden smaragdgroene wateren. Samen met Tijs beslis ik de rotsformatie met een kajak van dichterbij te gaan bekijken. Maar je kan er ook voor kiezen om met te suppen of een bootje te nemen.

Na genoten te hebben van de lokale keuken in Lagos, trekken we ’s anderendaags verder richting Praia da Falesia. De klif is indrukwekkend in omvang en in schoonheid. Praia da Falesia strekt zich uit over kilometers met fijn, goudkleurig zand, geflankeerd door opvallende rode kliffen, die een scherp contrast vormen met het helderblauwe water van de Atlantische Oceaan. De kalme golven zijn ideaal voor een ontspannen duik...

Op naar het ruige Sagres

De trip vanuit Lagos naar Sagres is simpelweg betoverend. Je hebt het gevoel te ontsnappen aan de (zomer)drukte terwijl, je op je fiets over klifpaadjes richting het westen rijdt. Ik voel me effectief kalmer worden. Het is alsof je een geheim stukje Portugal ontdekt, ver weg van de toeristische hotspots. Hier voert de natuur nog steeds de boventoon.

Plaatsen als Luz en Burgao zijn verborgen juweeltjes en voor de avontuurlijke zielen is er een klifpad tussen deze twee stadjes. Dit pad volgt niet het officiële Eurovelo-traject en is misschien wat uitdagender, maar het uitzicht is elke pedaalslag waard. Volg daarvoor vanuit Luz de weg die vlak langs de zee kronkelt, totdat het tarmac stopt en enkel een zanderig paadje je over de kliffen leidt.

Bij aankomst in Sagres worden we begroet door een erg stevige wind en de krachtige golven van de oceaan, alsof de zeegod Poseidon heeft besloten zijn kracht te tonen. Een absolute aanrader is een bezoekje aan de Farol do Cabo de Sao Vicente, op de daadwerkelijke hoek van het Portugese vasteland. Het is een geweldige plek om te genieten van een onvergetelijke zonsondergang boven de oceaan. Wij overnachten in de nabijgelegen Orbitur-camping, waar goede vibes en koude drankjes de perfecte afsluiting vormen van een avontuurlijke dag.

Op naar het noorden!

De volgende vier dagen rijden we noordwaarts, richting Setúbal. Het traject? Vooral grindpaden. Er staat veel wind. We blijven in de buurt van de kust, maar we rijden er niet vlak langs af. Af en toe worden onze ogen verwend met zicht op de ruwe Atlantische oceaan en de golven die inslaan op enorme kliffen, zoals bij Praia da Bordeira. Het slaperige dorpje is geliefd bij surfers en ligt vlak bij Carrapateira, zo’n twintigtal kilometer boven Sagres. De beukende golven zijn ontzagwekkend in dit gedeelte van Portugal en dat zal de hele tocht noordwaarts niet veranderen. We zoeken een camping in de buurt van Aljezur, waar een relaxte, kalme sfeer heerst.

De volgende dag trekken we onder een blakende zon verder en verlaten we de Algarve. We zullen fietsen door een gebied dat gekend staat voor zijn land- en tuinbouw. Maar eerst stoppen we in Odeceixe om te lunchen. Het is een charmant en rustig dorpje vol witte huizen, op een heuvel langs de rivier Ribeira de Seixe. De perfecte tussenstop om even op adem te komen. Katrijn bestelt voor ons allemaal een gezonde hap en we genieten van de gezellige sfeer op het centrale pleintje.

Tussen enorme velden en serres, en door zand en duinen, zetten we onze weg verder in de richting van Vila Nova de Milfontes. Omdat we geen Eurovelo-bordjes meer tegenkomen – op de hele reis is de route slechts sporadisch aangegeven met deze bordjes – beslissen Tijs en ik om via GPS de route verder te zetten. Al snel komen we tot de constatering dat die ons door stukken los (duin)zand stuurt, wat zelfs met een e-bike met dikke banden niet te doen is. We werken sommige gedeeltes dan ook te voet af. Ik zie Tijs mopperen terwijl hij met zijn zware tweewieler door het zand ploegt. Nee, het kan niet altijd kermis zijn...

Het geploeter kost liters zweet. Die kunnen we gelukkig wegspoelen op de (erg verzorgde) camping in Vila Nova de Milfontes, onze eindhalte voor de dag. ‘Milfontes’ is een klein, levendig stadje met een prachtig zicht op de brede monding van de Mira-rivier. Hier moet je de verse gegrilde vis proeven. Jeroen kiest voor de dourado en wij volgen zijn voorbeeld. Tevreden klinken we met onze glazen. Bom apetite!

Onbekend is onbemind

De volgende twee dagen brengen iets minder aantrekkelijke lange, rechte banen en een korte ferry-tocht ons naar Setúbal, een relatief grote havenstad die veel toeristen links laten liggen. We laten ons verrassen en worden meegesleept in de levendige en authentieke sfeer die deze stad uitstraalt. Qua gevoel is Setúbal wat ruwer, vuiler en armer dan andere grote Portugese steden, maar dat maakt deze stad goed met haar hartelijke inwoners, rijke geschiedenis en schilderachtige oude wijken die je terug in de tijd nemen.

We laden onze batterijen zowel letterlijk als figuurlijk op en maken ons klaar voor de ‘koninginnenrit’ van onze tocht: een rit van een dikke 70 km die ons langs een smaragdgroene zee en via enkele pittige beklimmingen in het Parque Natural da Arrábida - een kolfje naar de hand van onze bergkoning Jeroen - naar Cabo Espichel leidt.

Cabo Espichel is zowel historisch en geografisch belangrijk en dient al eeuwenlang als een oriëntatiepunt voor zeelieden. Bovenop de kliffen heb je een adembenemend uitzicht op de Atlantische Oceaan. De gelijknamige knalrode vuurtoren heeft een eeuwenoud klooster als buur. En daar laten we de kans niet voorbijgaan om op het terrasje te genieten van de lokale Azeitão-kaas en een populair Superbock-biertje, vooraleer onze weg verder te zetten richting Lisboa, aka Lissabon.

Rollende golven

’s Anderendaags steken we de Taag over en komen aan in de hoofdstad. We beslissen er na een korte en hete stadswandeling niet te lang te blijven, want de Wereldjongerendagen met een bezoek van de paus lokt een miljoen jongeren van over de hele wereld naar Lissabon en zet de stad in rep en roer. We zetten onze weg verder en duwen onze pedalen via Cascais naar Peniche. Deze regio is gekend om haar goede golven, ze trekt surfers van over de hele wereld aan, en dat voel je. Ook in Peniche. Ooit een imposante vestingstad omringd door robuuste stadsmuren, is Peniche nu eerder een surfersparadijs. We laten de kans niet onbenut om te smullen van een lokale specialiteit: caracóis, een bord vol kleine slakjes in een bouillon van look, kruiden en olijfolie. Bij een stuk brood zuig je het ene na het andere slakje naar binnen. Met volle maag en tevreden gemoed trekken we verder naar die andere surfhotspot, Nazaré.

In de winter tref je in Nazaré de grootste golven ter wereld aan. Die kunnen tot meer dan dertig meter hoog worden! Het is de Big Wave Capital of the World. Om die reden is ook de iconische vuurtoren wereldberoemd. Het is een absolute aanrader om van hieruit van de zonsondergang te genieten, vooraleer je de stad induikt om te gaan eten. In Nazaré barst het bovendien van de visrestaurants. Als je wil kan je zelfs kreeft eten aan een democratische prijs.

Kliffen, stranden, duinen en de immer aanwezige oceaan domineren onze vergezichten terwijl we verder noordwaarts kabbelen. Het fietsen valt hier erg goed mee, al is er vaak geen fietspad. Gelukkig zijn de (meeste) Portugese autobestuurders erg galant voor fietsers, en geven ze je meer dan voldoende ruimte als ze je passeren.

De magie van Porto

Via Figuiera da Foz, bekend om zijn brede stranden en casino, trekken we naar Aveiro. Vanwege de pittoreske kanalen en kleurrijke moliceiro-boten wordt deze stad ook wel eens ‘het Venetië van Portugal’ genoemd, maar dat is voor ons toch een brug te ver. Wij kijken eerder uit naar het charmante Porto, en die gedachte doet onze gemiddelde pedaalslag per minuut alvast stijgen. Eenmaal aangekomen laten we een zucht van contentement.

Porto, genesteld aan de oevers van de Douro, is een stad waar verleden en heden hand in hand gaan. Versleten huizen, oude kerken en de typische kleurrijk betegelde gevels herinneren aan de eeuwenoude geschiedenis die de stad rijk is, maar tegelijkertijd bruist ze ook vol energie. Dat merk je onmiddellijk aan de levendige pleinen, trendy cafés en hippe zaakjes. De Douro-rivier, die ooit handelsschepen (en port) naar verre oorden leidde, weerspiegelt de kleurrijke gevels van de Ribeira-wijk. De ideale plek om op adem te komen na ongeveer 1.000 km fietsen... Wij nemen een verdiende dag pauze, bestellen een paar drankjes en ademen de levendige sfeer van de stad in.

De laatste rechte lijn

Eenmaal vertrokken uit Porto beseffen we dat ons avontuur bijna ten einde is. Slechts een goeie honderdtal kilometer, opgedeeld in twee etappes, scheiden ons nog van de Spaanse grens. Daar ligt het eindpunt van de Eurovelo 1. We rijden door een streek waar de natuur in al haar facetten samenkomt: uitgestrekte zandstranden en duinen, dennenbossen en wouden, heuvels en fossiele kliffen, tal van rivieren en uiteraard… onze trouwe metgezel, de oceaan.

We stoppen nog even in Vila Praia de Âncora om op krachten te komen. Dit charmante stadje is een stille getuige van de rijke maritieme geschiedenis van Portugal en nodigt uit om te ontspannen en te genieten van het moment. Nog voor we in Caminha - het eindpunt - aankomen, dring ik aan om nog een plons te nemen op het parelwitte strand van Moledo beach. Vanaf hier kan je het Ínsua-fort zien, zo’n tweehonderd meter van de kust. Dit zeshonderd jaar oude bouwwerk ligt exact op de plek waar de Miño-rivier - de grens tussen Spanje en Portugal - de oceaan begroet.

Als we arriveren in Caminha zijn de gevoelens dubbel. Een beetje triest, dat dit onvergetelijke verhaal tot een einde is gekomen... maar ook blij: onze benen zijn dankbaar en opgelucht. Terwijl we de zonsondergang over Caminha bewonderen, weten we dat elke pedaalslag, elke zweetdruppel en elke beklimming het waard was. Onze reis mag hier dan wel eindigen, maar de echo's van dit avontuur zullen nog lang in onze oren klinken.

Lonkt de route in Portugal? Als je ‘m zelf wil fietsen, vind je alle handige info in de online reiswijzer op Pasar.be