Aan de oevers van Schelde en Durme

Watervogels die verstoppertje spelen in het riet: ze zijn nooit veraf bij de adembenemende fietstocht dwars door waterrijk gebied. Gids van dienst is Eric Van Puyvelde van Pasar Wase Fietsers.

Stop 1: Willeke van Ammelrooy achterna

Ooit stond Willeke van Ammelrooy hier aan de zijde van Jan Decleir. Nu sta ik er, naast Eric. De Mirabrug over de Durme in Hamme heeft haar naam te danken aan de speelfilm Mira uit 1971. Het was de verfilming van Stijn Streuvels boek De teleurgang van de Waterhoek. We turen naar het water. Momenteel is het laagwater. ‘Het zicht vanop de brug is zo verschillend bij hoog en laag water. Wanneer het springtij is, zie je hier een indrukwekkend natuurfenomeen: de mascaret’, vertelt Eric. Deze unieke vloedgolf kan je in Vlaanderen enkel tussen Hamme en Lokeren waarnemen. ‘Het water komt letterlijk aanrollen. Dat heeft te maken met het wisselen van aflopend naar oplopend water en de trechter waar de Durme hier in terechtkomt.’ Met dit bijzonder weetje verlaten we de brug. Links en rechts van ons fietspad op de dijk domineert de natuur, met een reeks natuurreservaten als uitschieters. De overvloedige aanwezigheid van riet zet dit idyllisch plaatje nog kracht bij. ‘In de zomer biedt het groene riet een mooi contrast met het blauw van het water en de lucht’, geeft Eric mee.

Stop 2: Gecontroleerd overstromingsgebied

We rijden in een rustig tempo verder. ‘Als we met Pasar Wase Fietsers een tocht maken, geef ik meestal het tempo aan; 18 km/u is ideaal. Zo hebben we de tijd om rustig rond te kijken’, vertelt Eric. Net voor de Durme een grote bocht maakt en in de Schelde stroomt, ligt De Bunt. ‘Dit gebied maakt deel uit van het grote Sigmaplan, waarbij gecontroleerd overstromingsgebied gecreëerd wordt met gereduceerd getij. Het gebied kan bij stormtij overtollig rivierwater opvangen en er zal unieke zoetwatergetijdennatuur tot ontwikkeling komen, met slikken en schorren. Voorheen was dit landbouwgebied. Nu krijgt de natuur er weer meer ruimte’, legt Eric uit. Voor de Durme de Schelde vervoegt, kun je het veer naar Tielrode nemen. ‘Een ideale manier om ook met de fiets aan de overkant te geraken. Het wordt dan ook goed benut’, voegt hij eraan toe. Maar wij laten het veer links liggen en blijven fietsen langs de Schelde.

Stop 3: De Moese patatten

De Schelde maakt een kronkel van zo’n 180 graden en aan de overkant doemen kerktorens op. ‘Die zijn van Mariekerke en Baasrode’, aldus Eric. We verlaten de dijk en komen terecht in een totaal ander landschap. Hier domineren glazen serres. ‘Welkom in het glazen dorp!’ We zijn hier in Kastel en iets verder ligt Moerzeke. In de volksmond is deze regio Moeskastel’, legt Eric uit. ‘De Schelde heeft ervoor gezorgd dat hier zowel lichte zandgrond als zware klei aanwezig is. Deze gronden zorgen voor de unieke Moese patatten, vroege aardappelen van een uitzonderlijke kwaliteit.’ We genieten van het fietsen in een ander decor, al is ook hier water nooit ver weg. ‘Het is voor mij ook de eerste keer dat ik dit stukje fiets’, verklapt Eric. En hij is duidelijk onder de indruk. ‘Weer een bewijs dat je niet ver moet gaan om iets moois te zien’, knipoogt hij.

Stop 4: Charmant dorpsplein

We komen tijdens onze fietstocht amper op plaatsen die je als fietser moet delen met auto’s: ‘Ik probeer zoveel mogelijk autovrije wegen aan te doen’, vertelt onze gids. Mooie knotwilgenrijen trekken voorbij. We bereiken Moerzeke en fietsen rond het omwalde kasteel van Moerzeke. We kunnen amper een glimp opvangen van het kasteel, maar zijn wel gecharmeerd door het pittoreske dorpsplein met een mooie kiosk en de imposante Sint-Martinuskerk. Als we onze weg vervolgen langs het jaagpad, zie ik Eric genieten: ‘Zalig rijden hier, met vogels die fluiten en de wind rond je oren’, lacht hij.

Stop 5: Natuur zover je kijken kan

We hebben al volop genoten van de mooie natuur. Kan het nog beter? Ja zeker! Op een nieuw aangelegd fietspad dat parallel loopt met de N41, de verbindingsweg tussen Dendermonde en Sint-Niklaas, rijden we tussen de velden terug naar Hamme en de Oude Durme. Deze afgesneden Durmemeanders vormen een natuurgebied om ‘u’ tegen te zeggen. Hier zie je weelderige natuur zover je kijken kan. We vleien ons neer op een bankje om – zwijgend naast elkaar - even te genieten van het zicht en de rust. Wat een pareltje! We sluiten de rit af met een drankje in Taverne De Watermolen, aan de oevers van de Oude Durme uiteraard.