‘Vrijwilligerswerk draagt bij tot je geluksgevoel’
Van 36 of zelfs 40 uur werken per week naar een 30-urenweek voor voltijdse werknemers: kan dat lukken? De werknemers van vrouwenbeweging Femma proberen het vanaf 1 januari 2019. Directeur Eva Brumagne gelooft dat de combinatie betaalde en niet-betaalde arbeid vandaag uit balans is en een reorganisatie zowel mens als samenleving ten goede kan komen.
Waarom voert Femma vanaf 1 januari 2019 de 30-urenwerkweek in?
Eva Brumagne: ‘De 30-urenwerkweek is een onderdeel van een groter dossier dat wij het “combinatiedossier” noemen. Dat gaat over de combinatie tussen betaalde en niet-betaalde arbeid. Met niet-betaalde arbeid bedoelen we de zorg voor het huishouden, voor kinderen, ouders, vrijwilligerswerk, inzet in verenigingen, maar ook zelfzorg. We merken dat die combinatie in de groep 30- tot 65-jarigen erg zwaar is. Vooral ook voor alleenstaanden met kinderen, en dat zijn voornamelijk vrouwen. Daarom doen we een aantal voorstellen om die combinatie voor zowel mannen als vrouwen evenwichtiger te maken. Ons experiment met collectieve arbeidsduurvermindering is er daar een van: een voltijdse werkweek terugbrengen van 36 naar 30 uur.’
Je laat je hierin ook begeleiden, het experiment wordt gemonitord?
‘Het Instituut voor Kind en Samenleving en de VUB zullen nagaan wat de effecten van deze maatregel zijn voor het individu, maar ook voor het gezin en zelfs op maatschappelijk vlak. Hoe ervaren partner en kinderen dit, hoe wordt de vrijgekomen tijd besteed, wat betekent het voor het gezin, voor verenigingen, maar ook voor onze economie? Wij hebben ons als organisatie ook moeten reorganiseren natuurlijk, want iedereen heeft de aanbieding gekregen, dus ook mensen die nu 28 uur werkten, konden overschakelen op die 30-urenweek. Mét behoud van loon, ook voor wie dus eerst 36 uur werkte. Sommigen beweren dat het onrealistisch is, dat we met zijn allen net meer en langer zullen moeten werken, maar wij willen toch zien wat dit experiment de mens en de samenleving kan brengen én wat de gevolgen zijn voor arbeidsorganisaties die deze maatregel invoeren. We zien het als een investering in de toekomst. We kregen ook al heel wat positieve reacties, voornamelijk van mensen die aangeven dat die combinatie nu inderdaad te zwaar is. Femma is plots ook heel aantrekkelijk als werkgever (lacht). En ook vanuit het sociaal-cultureel middenveld ondervinden we veel steun.’
Wat hoop je hiermee te bereiken?
‘We hopen uiteraard dat het effect positief zal zijn. Dat de levenskwaliteit van alle betrokkenen, niet alleen van onze werknemers, maar ook van hun gezin en ruimere omgeving, erop vooruit zal gaan. Wanneer tijd vrijkomt, kunnen bijvoorbeeld ook alleenstaande moeders zich bekommeren om hun oudere vader. Of vrijwilligerswerk doen. Zonder vrijwilligerswerk in verenigingen, in sportclubs, bij de brandweer, in rusthuizen, … zouden een heleboel organisaties niet meer kunnen draaien. Bovendien is het ondertussen bewezen dat dat soort ‘zorg’ bijdraagt aan een geluksgevoel: het verruimt je identiteit, geeft je leven meer zinvolle inhoud en je bouwt je sociale netwerk uit. Ook tijd voor zelfzorg is nodig, iedereen moet zijn batterijen weer kunnen opladen en nu ontbreekt voor heel wat mensen die tijd. Persoonlijk vind ik het heel belangrijk om te experimenteren met deze collectieve arbeidsduurvermindering, en op individueel niveau kan je ook verandering creëren. Ik schreef vorig jaar in eigen naam een boek (Opgeruimd leven, roadmap naar tijd en balans) over bewust kiezen en plannen in je vrije tijd. Formuleer je waarden, je doelen, neem die vast en richt je leven daarnaar in. Dat maakt je veel gelukkiger. Wij hopen met onze 30-urenweek daar meer ruimte voor te creëren. Zelf ga ik ook dertig uur per week werken. Althans, dat is mijn voornemen en ik ga er alles aan doen om daarin te slagen, want het zou een slecht signaal zijn als uit ons experiment blijkt dat het voor leidinggevenden niet lukt. De vrijgekomen tijd wil ik besteden aan mijn hobby’s: lange wandelingen maken met de hond, me toeleggen op textiele kunst en meer romans lezen. Heerlijk vooruitzicht, toch?’