Puur cultuur
Magie is kunst, kunst wordt magisch: in de schilderen van Magritte, in de dans volgens Pina Bausch, in de lichtjes van Oostende, in de verhalen van Dickens in Bilzen… Gert signaleert de mooiste magie voor de donkerste maanden van het jaar.
Magritte als museumgids
15 november tot 22 februari
René Magritte sprak in zijn leven maar drie keer publiekelijk over zijn werk. De meest persoonlijke lezing hield hij in 1938 in het KMSKA in Antwerpen. Alles begon in zijn jeugd, vertelde hij, met het moment waarop hij de magie van de schilderkunst ontdekte. Dat gevoel liet hem nooit meer los. Maar waarin schuilde de magie dan? Zijn hele carrière probeerde hij dat mysterie te ontrafelen, en zo ontwikkelde hij zijn iconische, wereldberoemde beeldtaal. ‘Schilderijen’, legde hij uit, ‘deel ik in volgens problemen. Het probleem van de deur, het raam, de vrouw, enzovoort.’ Met de nieuwe expo Magritte. La ligne de vie wekt het KMSKA de lezing uit 1938 tot leven in de museumzalen. Magritte zelf gidst je rond, met zijn eigen woorden én stem, dankzij AI-technologie, en de presentatie is opgedeeld volgens zijn ‘problemen’. Magrittes lezing in 1938 had ook een uitgesproken politieke toon. Zijn surrealisme was geen vlucht uit de werkelijkheid, maar een strategie om de absurditeit van oorlogstaal te ontmaskeren en burgerlijke ideeën uit te dagen.
Magritte. La ligne de vie, KMSKA, Leopold De Waelplaats 1, Antwerpen. www.kmska.be
Apocalyps in de abdij
Tot 1 maart
Op F**klore, zijn eerste expo, keek Museum Abby Kortrijk achterom. Hoe kan je oude ambachten en tradities herdenken en waarderen, en hoe springen kunstenaars ermee om? Ook de tweede expo Faith no more. Rituals for uncertain times is een thematische groepsexpo, ditmaal over apocalyptisch denken. De klimaatcrisis, artificiële superintelligentie, oorlogszuchtige politieke leiders: je wordt er niet vrolijk van. In de late middeleeuwen hadden mensen hun geloof. Een vanzelfsprekend kader dat hun leven richting en structuur gaf, maar ook onvrijheid en uitsluiting met zich meebracht. En vandaag? Misschien weten Marina Abramovic, Michaël Borremans of Luc Tuymans wel raad. En dokteren zij verhalen, perspectieven of rituelen uit die houvast bieden. Zoals Rembrandt, Pieter Bruegel I of Dürer dat vroeger deden. En later Otto Dix, Marlene Dumas of Paul Delvaux. In Kortrijk worden tientallen topkunstenaars even je lifecoach in onzekere tijden.
Faith no more. Rituals for uncertain times, Abby, Begijnhofpark, Kortrijk. www.abbykortrijk.be
Van wal met de walvis
28 november tot 4 januari
In Brugge is Wintergloed na zeven jaar aan zijn laatste editie toe, maar in Oostende spoelt Lichtgolf voor het eerst over de stad. Trek je winterjas en stapschoenen aan voor een 4 km lang lichtparcours mét maritiem luisterverhaal. De wijze les, die je onderweg raapt: ‘Als je niets bijzonders zoekt, vind je de mooiste schatten!’ Laat die metaaldetector dus thuis, maar haal wel je koptelefoon af bij Toerisme Oostende, en dip je teen in het visserijverleden van de stad aan zee. Bekende stemmen, onder meer van Manu Van Acker en Patricia Kargbo, vertellen je vergeten geschiedenissen en fantasierijke mythes. Een jong strandjutter-meisje, vertolkt door de Oostendse Maria Dorchain, neemt je bij de hand en laat je kennismaken met de visser Noël en de mysterieuze Mr. Plancton.
Lichtgolf, Toerisme Oostende, Monacoplein 2 (Langestraat), Oostende. Tickets via www.lichtgolfoostende.be
Dansen, met of zonder AI?
3 tot 14 december
Goede raad voor onzekere tijden van de legendarische choreografe Pina Bausch: ‘Dans, dans, anders zijn we verloren’. Want dans verbindt, verzacht en zet in beweging. Haar gevleugelde woorden inspireren de 18de editie van December Dance. België draait als klein land mee aan de wereldtop van de hedendaagse dans, en maar liefst vijf voorstellingen van bij ons beleven in Brugge hun wereldcreatie. Daar komen nog drie Belgische premières van internationale voorstellingen bij. De danswereld zelf houdt ook van verbinding, over landsgrenzen heen. Lisbeth Gruwez dompelde zich voor haar nieuwe, onstuimige solo Tempest onder in de martial arts bij Pichet Klunchun, en nu komt de Thaise choreografe zelf naar Brugge. Ze is opgeleid in de klassieke Thaise dans, en in Cyber Subin koppelt ze de traditionele poses aan nieuwe, met AI gegenereerde dansvormen. Benjamin Vandewalle danst in Ben en Vero een duet met een danseres met een beperking, of beter gezegd, een ander danslichaam. De openingsvoorstelling My Fierce Ignorant Step van de Griekse choreograaf Christos Papadopoulos viert de kracht van het collectief. Samen staan, of dansen, we sterk.
December Dance, Concertgebouw Brugge, Koninklijke Stadsschouwburg, KAAP en andere locaties in Brugge.
www.dansinbrugge.be
Als de nacht valt, dansen de dieren
16 november tot 19 april
’s Nachts dansen de dieren in het woud en gaan ze naar de kermis. Want dieren zijn precies als mensen! In Fabeltjesland, én in het prentenboek Kermis in de Nacht van Mariachiara Di Giorgio. Haar originele illustraties, schetsen en voorstudies schitteren, niet té fel natuurlijk, op In de Nacht, de nieuwe expo van Villa Verbeelding. Ook andere illustratoren laten je in Hasselt dromen van de duisternis. Karst-Janneke Rogaar tekende haar nieuwe boek Lucy en Donker met houtskool. Ze trekt de natuur in en laat zich leiden door het maanlicht. Joke van Leeuwen verborg lichtgevende boodschappen in haar nachtelijke illustraties. Ga de ruimte binnen met een zaklamp en ontrafel de mysteries van de nacht. Maar niet allemaal, want dat zou de betovering verbreken.
In de nacht, Villa Verbeelding, Bampslaan 35, Hasselt. www.villaverbeelding.be