Globetrotter op twee wielen
Een gewone trekkersfiets, een tandem, maar ook een zelfgemaakte elektrische bamboefiets op zonne-energie brachten Grégory Lewyllie de afgelopen 20 jaar naar de verste uithoeken van de wereld. Honderdduizenden kilometers in de benen en dus kan hij zich met recht en reden een ‘wereldfietser’ noemen. Grégory is nog maar net terug van een fietstrip door Pakistan, maar we zijn welkom voor de koffie in zijn huis in de Vlaamse Ardennen.
- Fietsen
‘Iedereen fronst de wenkbrauwen als je zegt dat je naar Pakistan gaat. Het is natuurlijk geen Benidorm, maar het noorden is prima te bereizen. En wat een prachtig landschap. Als ik op reis wil gaan voor de luxe, dan kan ik beter thuisblijven. Thuis heb ik alles, onderweg heb ik niets, maar ik krijg er zoveel andere dingen voor in de plaats.’
Pakistan klinkt inderdaad avontuurlijk. Ik neem aan dat je dit als onervaren wereldfietser niet zou hebben gedaan. Hoe is het eigenlijk allemaal begonnen?
‘In 2004 zat ik in een moeilijke periode in mijn leven. Ik dacht bij mezelf: “Is dit het dan?” Ik had nood aan onthaasten om daarna te zien hoe ik mijn leven verder zou leiden. Toevallig las ik een artikel over iemand die alles had achtergelaten en met de fiets vertrokken was, de wijde wereld in. Zou dat iets voor mij zijn? Is het dát wat ik nodig heb? Zo is het idee van een wereldreis per fiets beginnen groeien. Twee jaar later ben ik effectief vertrokken naar Zuid-Amerika.
Ik was helemaal geen fietser. Zelfs naar de bakker ging ik liever met de auto. Velen hadden niet gedacht dat ik het lang zou volhouden. Maar ik had de smaak te pakken en twee jaar op de fiets werden er meteen drie.’
Die eerste wereldreis was met een gewone trekkersfiets. Hoe ben je op het idee gekomen om met een bamboefiets op zonne-energie te rijden?
‘In 2012 nam ik deel aan de eerste editie van The Sun Trip. Een reis van Lyon naar Astana, de hoofdstad van Kazachstan. Een soort Paris-Dakar voor milieuvriendelijke elektrische fietsen. Het was de eerste keer dat de wedstrijd georganiseerd werd en iedereen probeerde zelf iets te bricoleren. Ik plaatste zonnepanelen op een Pino Hase tandem en vertrok voor twee jaar.
In Myanmar kwam ik toen twee Engelse dames tegen die rondreden op een zelfgemaakte bamboefiets. Zoiets had ik nog nooit gezien. Als ik elektrisch zou kunnen fietsen op zonne-energie en dat op een zelfgemaakte bamboefiets, dan was de cirkel rond.
In Den Haag heb ik dan geleerd hoe je zo’n fiets maakt. Ik ontwierp een kar voor de zonnepanelen en in 2018 was ik klaar voor de derde editie van The Sun Trip. Een heel avontuurlijke editie: 12.000 km in 100 dagen, van Lyon naar het zuiden van China.’
Wedstrijden zoals The Sun Trip liggen je wel. Sta je daar aan de start om een resultaat te rijden?
‘Nee, helemaal niet. Ik doe mee voor het avontuur en het plezier. Een podiumplaats interesseert mij niet. Ik wil een land leren kennen en dan vooral de inwoners van dat land. Ik hecht meer belang aan onderweg zijn en de ontmoetingen. Ik fiets achter de schermen van een land en daar heb je tijd voor nodig.’
Je hebt intussen al heel wat mensen ontmoet op je fietsreizen. Helpt de fiets om een connectie te maken met de lokale bevolking?
‘Zeker! Het is echt het beste transportmiddel om een land echt te leren kennen. Het contact met de bevolking is veel groter op de fiets dan in de beslotenheid van de autococon. Ik heb het nu in Pakistan ook weer aan den lijve ondervonden. Je ziet een tentenkamp, je stopt even, en voor je het weet word je uitgenodigd op de thee. Zeker in landen waar de mensen niet veel fietsen is zo’n westerling op een trekkersfiets met 24 kilogram bagage een bezienswaardigheid. Als ik dan met de solarbike onderweg ben, trek je overal de aandacht.’
Je eerste fietsreis duurde drie jaar. Daarvoor moet je conditie toch op peil zijn. Hoe bereid je je fysiek voor op zo’n lange reis?
‘Dat doe ik niet. De conditie bouw je op tijdens de reis. Probeer vooral niet te hevig aan je reis te beginnen. Tijdens mijn eerste grote fietsreis ben ik begonnen in Paraguay, omdat dat het enige land in Zuid-Amerika is zonder bergen. Die eerste weken heb ik dan gebruikt om mijn fietsconditie op te bouwen.’
Moet je dan echt niets voorbereiden als wereldfietser?
‘Ik ben eigenlijk niet iemand die veel op voorhand vastlegt. Ik laat alles liever op zijn beloop en we zien onderweg wel. Het komt altijd wel goed. Het wordt altijd avond, het wordt altijd ochtend. Soms is het spannend, maar dat hoort bij de manier van reizen.
Organisatorisch zijn er wel wat dingen te regelen. Ik werk voltijds als leraar in het volwassenonderwijs, dus de voorbereidingsfase is best wel pittig. Voor zo’n lange trip moet je de afbetaling van je huis regelen, de ziekteverzekering, … er gaat heel wat cijferwerk aan vooraf. Het is belangrijk dat je thuis een goede back up hebt waarop je kan terugvallen.’
En je bagage inpakken, dat doe je natuurlijk ook voor je vertrekt. Hoe pak je dat aan?
‘Lichtgewicht reizen is helaas niet aan mij besteed. Ik bekijk mijn fiets als een huis op wielen. Als je geen structuur hebt wordt het al snel een zootje. De fietstassen zijn verdeeld volgens kamers. Rechts vooraan is mijn badkamer, links mijn keuken en rechtsachter is dan weer mijn slaapgedeelte.
Ik documenteer mijn reizen ook altijd met foto en film, dus daarvoor moet je een heleboel technisch materiaal meesleuren. Als ik dan met de solarbike rijd, kan ik wel zelf mijn batterijen opladen, dat geeft veel vrijheid.
Ik heb altijd een klein tentje, matje en slaapzak bij. En als de nood hoog is, durf ik de kampeerregels al wel eens aan mijn laars te lappen. Maar mijn tentje opzetten in de dacha van Stalin was misschien niet zo’n goed idee (lacht).’
Eenmaal onderweg, zijn er dan soms momenten waarop je het niet meer ziet zitten?
‘Je hebt natuurlijk baaldagen. Dan denk ik altijd: wat zou ik nu op dit moment anders thuis in België aan het doen zijn? Misschien was ik les aan het geven aan zeurende cursisten (lacht) of die vervloekte administratie aan het bijhouden, en dan kan je meteen de moeilijke situatie relativeren.
Je moet natuurlijk de klik maken. Je weet dat het niet allemaal rozengeur en maneschijn zal zijn. Aan de andere kant is het een keuze die je maakt, dus je moet daar ook niet moeilijk over doen. Ook al gaat het soms wat minder, er zijn zoveel fantastische momenten. Soms is het goed dat je niet weet wat er voor je ligt, omdat je dan misschien twee keer zou nadenken voor je vertrekt.
Je bent met de fiets onderweg, dus geregeld zijn er ook technische problemen. Daarop moet je niet té veel willen anticiperen. Het avontuur begint wanneer je tegenslag krijgt. Dan kom je op plekken waar je anders nooit zou komen en kruisen mensen je pad die je anders nooit zou ontmoeten. Er is altijd wel een oplossing.’
Dat is een positieve ingesteldheid. Heb je dan nooit echt gedacht dat je er beter de brui aan zou geven?
‘Een anekdote die niet zo heel fijn was. In Kazachstan geraakte ik ’s avonds aan de praat met een jonge gast. Na een leuke avond met iets te veel wodka ben ik gaan slapen om dan midden in de nacht brutaal wakker gemaakt te worden. Mijn fietstassen werden naar buiten gegooid en in het holst van de nacht ben ik beginnen fietsen. Ik begreep er niets van. Om 6 uur ’s ochtends kom ik aan bij tankstation en pas toen besefte ik dat al mijn geld verdwenen was. Heel vervelend omdat ik wist dat ik 14 dagen lang geen mogelijkheid had om geld af te halen. Dus er zat niets anders meer op om terug te keren naar de plaats waar het verdwenen was. Ik fietste het hele eind terug en toen zat er niets anders op dan te wachten. Niemand wist waar hij was, maar na een tijdje kwam hij plots tevoorschijn. Zonder ik het besefte ben ik toen in tranen uitgebarsten. Die reactie had hij niet verwacht en zonder een woord te zeggen haalde hij al het geld uit zijn schoenen plus nog wat extra klein geld en hij ging weer weg. Daar heb ik veel geluk gehad.
Ook ziekte is een tegenslag. Hoe ga je daarmee om?
‘Als je lang onderweg bent kan het haast niet anders dat je een keer ziek wordt. Dat zijn natuurlijk niet de leukste momenten van de reis.
In Brazilië heb ik dengue opgelopen, een iets zwaardere vorm van malaria. Ik was echt ongelooflijk ziek en je bent makkelijk drie weken helemaal futloos. Mijn dagbudget voor zo’n lange reis is erg beperkt dus ik slaap dan vaak via Couchsurfingbij mensen thuis. Zo heb ik dan weken lang liggen ijlen op de sofa naast een krijsende baby en een loeiharde televisie.’
Nog in Zuid-Amerika kwam ik eens achter een luidruchtig café terecht in een soort paardenbox met gore, vuile bedden. Ik dacht dat het slim was om mijn muskietennet over de matras te leggen, maar de volgende ochtend was ik niet om aan te zien. Het net was namelijk geïmpregneerd met insecten. Overnachtingen hoeven voor mij zeker geen grote luxe te zijn – met een bed ben ik al blij – maar van die insecten heb ik toch afgezien.
Toch zijn er vooral heel veel mooie momenten. Hoe vaak je wel niet wordt uitgenodigd om deel uit te maken van de familie. Soms bij heel arme mensen, en toch delen zij zoveel ze kunnen. Een koppel dat hun bed afstaat bijvoorbeeld. We kunnen aan zulke gastvrijheid echt wel een voorbeeld nemen.’
Nog een laatste vraag. Wat kan je een wereldfietser in spe aanraden?
‘Gun jezelf tijd. Dat is de grootste luxe die er is. Als je niet gebonden bent aan tijd creëer je ruimte om andere culturen en volkeren te leren kennen. De eigenheid van een land kan je pas ontdekken als je niet aan tijd gebonden bent.
Ik geloof niet te veel in voorbereiden. Go with the flow. Volg de richting van de wind en probeer los te laten.’
5 topbestemmingen voor fietser in Europa (en net daarbuiten)
- Santiago de Compostella
De camino fietsen is een fantastische ervaring. Naast het prachtige landschap is het vooral de spirit die er hangt. Iedereen heeft wel een reden om de camino te doen, waardoor er een hecht gevoel van verbinding ontstaat. - Slovenië
In dit land heb je alles wat je fietshart maar kan wensen. De bergen, de bossen, het platteland en de prachtige hoofdstad Ljubljana. Ook een behoorlijk goed uitgebouwd fietsnetwerk. - Roemenië
Vooral het rurale gedeelte van het land is schitterend om door te fietsen. Alsof je met een teletijdmachine terug in de tijd wordt geschoten. - Noorwegen
Misschien niet een land waar je meteen aan zou denken, maar wat een wilde natuur. Het is wel een zwaar land om te fietsen door de vele hoogtemeters. - Marokko
Niet meer in Europa, maar toch makkelijk te bereiken. Vooral de fietstocht door het Atlasgebergte is prachtig. De natuur, maar vooral ook de mensen. In de kleine bergdorpjes ontvangen ze je met open armen, én met heerlijk eten.