‘Flexibeler omgaan met tijd geeft rust.’

Hebben vluchtelingen een zee van tijd of klopt dat beeld niet helemaal? 

Frieda Debecker: ‘Vluchtelingen leven eigenlijk onder tijdsdruk: ze moeten werk zoeken, ze moeten de taal leren, ze moeten een goede woning vinden, ze moeten integreren, … Er zijn heel wat ‘moetens’ in hun leven en vaak weten ze niet waar te beginnen. Van de weeromstuit verlammen ze soms: ze lijken niets meer te doen. Maar dat nietsdoen heeft niets te maken met je batterijen opladen. Het is een reactie op een situatie waarin ze zichzelf, hun identiteit, hun richting en structuur kwijt zijn. Met Habibi Leuven helpen we mensen met heel wat praktische zaken, net om hun leven opnieuw te kunnen opbouwen: Nederlands leren, leren solliciteren, waar koop je het soort vlees dat jij zoekt, enzovoort. Om op je vraag te antwoorden: het beeld klopt niet.’ 

Deze mensen dragen niet alleen hun trauma, vaak zijn ze ook ontworteld. Creëert ook dat onrust? 

‘Precies. Ik maakte kennis met een ambulancier uit Irak. De man had ginder een diploma, had veertig mensen onder zich en deed zijn werk graag. Hier leek het alsof zijn kennis niet geldig was. Hij worstelde zich door allerlei onbegrijpelijke administratieve procedures en eindigde na twee jaar als klusjesman. Die man zat niet op zijn plek en dat creëerde ook onrust. Niemand wil een baan doen waar je ongelukkig van wordt, ook vluchtelingen niet. En er zijn er heel wat in zijn geval. Gelukkig hebben we hem kunnen helpen: hij kan hier gemakkelijk ambulancier worden.’

Ze komen terecht in een jachtige samenleving, hoe is dat voor hen? 

‘Heel erg moeilijk. Meer dan eens is het begrip “tijd” niet zo strak afgebakend in hun land van herkomst: deadlines, volle agenda’s, ergens zijn op een bepaald uur… Daar zit bij hen overal rek op. Hier niet. Boven op het feit dat ze soms getraumatiseerd zijn, angstig, verdrietig en meestal gedesoriënteerd in hun zoektocht om werk te vinden en iets op te bouwen, krijgen ze er gratis onze stress bij. Natuurlijk leren ze vrij snel wat het betekent om op tijd op een afspraak te komen. Vluchtelingen missen heel erg het soort vrije tijd die ze thuis wel kennen: samenzijn met familie, met vrienden. Na het werk bij elkaar zitten, tijd om te praten, om te delen, om te dansen. Wij zijn dat kwijtgeraakt in onze cultuur en je voelt dat gemis bij hen. En eerlijk, ik geloof dat we nog heel veel kunnen leren van hen. Ze gaan flexibeler om met tijd en dat creëert ook rust.’

Op welke manier brengt Habibi Leuven meer kwaliteitsvolle netto vrije tijd voor vluchtelingen?

‘Ik begin altijd met hen Nederlands te leren, dat is erg belangrijk. Vanuit die basis kunnen ze beginnen contacten te leggen met andere mensen. Belgen zijn vaak wantrouwig tegenover vluchtelingen en omgekeerd ook, maar dat komt enkel en alleen omdat we elkaar niet kennen. Daarom neem ik hen op sleeptouw: met de dienst Diversiteit van Leuven stippelden we een ontdekkingstocht uit waarbij vluchtelingen leren waar ze overal terecht kunnen om brood te kopen, om naar de film te gaan, om te gaan sporten, enzovoort. Zo maken ze al kennis met meer mensen en breidt hun kring uit. En daarnaast doen we ook gewoon leuke dingen samen: wandelen, mediteren, zingen, dansen, sprekers uitnodigen… Je ziet dat mensen weer energie krijgen, dat ze vertrouwen hebben in de toekomst. Je merkt dat ze iets oppakken dat bij hen past: muziek maken, of sporten. Niet zomaar wat doelloos rondlopen. Ook dat is belangrijk voor vrije tijd: zorgeloos doen wat je graag doet.’

Habibi Leuven is nog op zoek naar vrijwilligers om vluchtelingen mee te nemen in dagdagelijkse situaties en zo het Nederlands te oefenen. Contact via Debecker.Frieda@gmail.com

www.pasar.be/habibi-leuven